چطور به بچه های نگران کمک کنیم؟

بسیاری از والدین نمی‌دانند که چطور به بچه های نگران خود کمک کنند. ما در این مقاله سعی خواهیم کرد روش‌هایی را به شما آموزش دهیم که بتوانید با استفاده از آن‌ها به رفع نگرانی‌های فرزندان خود کمک کنید.

همانطور که بچه‌ها بزرگ می‌شوند و سن‌شان افزایش پیدا می‌کند، با تجربه‌های جدید زیادی روبرو می‌شوند؛ مانند شروع مدرسه، ملاقات با دوستان جدید، یادگیری شنا، رقابت در ورزش و یادگیری رانندگی. هر کدام از این تجربه‌های جدید می‌تواند یک قدم بزرگ رو به جلو در زندگی‌شان باشد.

هنگامی که کودکان و نوجوانان با تجربه‌های جدیدی روبرو می‌شوند، اغلب ترکیبی از احساسات مختلف را احساس می‌کنند. مواجهه با تجربه‌ی جدید – حتی زمانی که تجربه‌ی خوبی است – می‌تواند استرس‌زا باشد. این طبیعی است که در مورد آنچه در پیش رو قرار دارد احساس هیجان داشته باشید – و نگران باشید که آیا فرزندانتان برای مقابله با آن آماده هستند یا خیر.

نگرانی چیز بدی نیست. نگرانی تا وقتی که خیلی شدید نباشد، خیلی طول نکشد و خیلی تکرار نشود می‌تواند برای انجام کارها مفید باشد. زیرا نگرانی یک علامت احتیاط است و یک پاسخ طبیعی به رویدادهای بزرگ، تغییرات یا چالش‌هایی است که در زندگی با آن‌ها مواجه می‌شویم.

نگرانی راهی برای فکر کردن و احساس در مورد آینده است: “آیا من برای این کار آماده هستم؟ چه اتفاقی می‌افتد؟ آیا ادامه دادن آن بی‌خطر است؟ برای آماده شدن چه کاری باید انجام دهم؟ چگونه این کار را انجام خواهم داد؟ اگر احساس اضطراب کنم چه می‌شود؟».

اگر کودکان آرامش و حمایت والدین را داشته باشند هنگام فکر کردن به چیزهایی که درباره آن‌ها نگران هستند به آن‌ها کمک می‌کند که برای انجامشان آمادگی بیشتری پیدا کنند. وقتی بچه‌ها احساس آمادگی کنند، می‌توانند روی اتفاقی که نگران آن هستند تمرکز کنند.

چگونه بزرگسالان می‌توانند به بچه های نگران کمک کنند

گاهی اوقات بچه‌ها از چیزهایی که جدید یا چالش برانگیز است اجتناب می‌کنند. اما انجام کارهای جدید (ایمن و مناسب برای سن آنها) به رشد کودکان کمک می‌کند. با هر چالش جدید آنها می‌توانند مهارت و اعتماد به نفس به دست آورند.

والدین می‌توانند به کودکان و نوجوانان کمک کنند تا با تجربه‌های جدید روبرو شوند بدون اینکه اجازه دهند نگرانی آنها را متوقف کند. در ادامه برخی نکات مفید برای کمک کردن به بچه های نگران را ذکر می‌کنیم که استفاده از آن‌ها به شما کمک می‌کند نگرانی‌های فرزندان خود را مدیریت کنید و تجربه مفیدی برایشان فراهم کنید.

همدلی. بچه های نگران بیش از هر توصیه یا راهنمایی‌های والدین، ابتدا به درک شدن و شنیده شدن نیاز دارند. بنابراین همدلی کردن با آن‌ها، اولین قدم مهم و ضروری برای کاهش نگرانی‌های آن‌هاست. برای همدلی شما باید سعی کنید به موضوعاتی که آن‌‌ها مطرح می‌کنند از زوایه دید آن‌ها نگاه کنید. در این صورت شما می‌توانید بفهمید که آن‌ها دقیقا چه چیزی را تجربه می‌کنند که باعث نگرانی‌شان شده است.

تلاش‌های بی‌فایده برای آرام کردن. گاهی والدین برای آرام کردن نگرانی‌های فرزندان خود سعی می‌کنند به آن‌ها چیزی مانند شکلات، پول و … بدهند تا از طریق خوشحال کردنشان آن‌ها را آرام کنند. اما این کارها فقط به صورت کوتاه مدت می‌تواند در رفع نگرانی کمک کند ولی در بلندمدت نگرانی‌های آن‌ها افزایش پیدا می‌کند. برای درک این موضوع، فرض کنید که شما نگران یک مصاحبه شغلی هستید اما همسرتان شما را به سینما دعوت کند تا آرام شوید.

با آنها وقت بگذرانید. برای کمک به بچه های نگران لازم است که برای آن‌ها وقت بگذارید. هر روز برای فرزندان خود وقت بگذارید، حتی اگر فقط چند دقیقه باشد. کارهایی را با هم انجام دهید که هر دو از آنها لذت می‌برید. به پیاده‌روی بروید، آشپزی کنید، غذا بخورید، بازی کنید – یا فقط با هم وقت بگذارنید. راه‌هایی برای لبخند زدن و خندیدن با هم پیدا کنید. این پیوند بین شما را قوی و مثبت نگه می‌دارد. و لحظاتی را برای بچه‌ها ایجاد می‌کند که به طور طبیعی شکوفا شوند.

از بچه های نگران بپرسید در ذهنشان چه می‌گذرد. به بچه‌ها کمک کنید تا آنچه را که فکر و احساس می‌کنند نام‌گذاری کنند. ممکن است همیشه حرف‌های زیادی برای گفتن نداشته باشند و ممکن است همیشه نخواهند در مورد آنچه در ذهنشان است صحبت کنند. اما اجازه دهید بچه‌ها بدانند که شما در هر زمان آماده گوش دادن و صحبت کردن هستید. آگاهی از این موضوع به بچه های نگران کمک می‌کند بدانند که همیشه کسی هست که آمادگی شنیدن نگرانی‌های آن‌ها را دارد و از آن‌ها حمایت می‌کند.

با حوصله گوش کنید. وقتی بچه‌ها و نوجوانان می‌خواهند صحبت کنند، با تمام توجه خود گوش کنید. به آنها زمان بدهید تا افکار و احساسات خود را در قالب کلمات بیان کنند. یک راه خوب برای گوش دادن بهتر این است که از آن‌ها سؤالاتی در مورد موضوعاتی که حرف می‌زنند بپرسید. برای مشاوره دادن خیلی عجله نکنید. بگذارید آن‌ها حرف‌هایشان را به صورت محرمانه با شما در میان بگذارند. یک نکته مهم دیگر هنگام گوش دادن این است که با آرامش به آنچه آن‌ها می‌گویند گوش دهید.

اجتناب از پیش‌داوری. هنگام گوش کردن به افکار بچه های نگران باید حواستان باشد که از پیش‌داوری کردن اجتناب کنید. زیرا در پیش‌داوری ما درباره آنچه می‌شنویم بر اساس تجربه‌های خودمان قضاوت می‌کنیم و باعث می‌شود که بچه‌ها احساس کنند شما به آن‌ها گوش نمی‌دهید و حرفهایشان اهمیتی ندارد.

اجتناب از سوگیری. گاهی اوقات والدین بر اساس تجربه‌های تروماتیک خودشان، نگرانی‌های کودکان را تفسیر می‌کنند. به عنوان مثال اگر کودک در مهد کودک در حال یادگیری مفاهیم مرتبط با مشاغل باشد و نقش دکتر را داشته باشد، ممکن است والدین با یادآوری خاطرات تروماتیک خود، دچار سوگیری و حتی نگرانی شود. در اینجا لازم است با گوش کردن دقیق، ابتدا منظور اصلی کودک خود را متوجه شوید، سپس واکنش نشان دهید.

اجتناب از گفتن نگرانی‌های خود. اگرچه در میان گذاشتن احساسات با کودکان کار مهمی است اما هنگامی که آن‌ها در نگرانی به سر می‌برند بیشتر به حمایت و آرامش نیاز دارند.

تایید و اعتبار. اجازه دهید بچه‌ها بدانند که شما درک می‌کنید. بگویید اشکالی ندارد که آنها احساس نگرانی یا هر احساس دیگری را تجربه می‌کنند. به آنها بگویید که احساساتشان طبیعی است. باید از گفتن برخی جملات اجتناب کنید مانند: «چیزی برای نگرانی وجود ندارد». این کار می‌تواند باعث شود بچه های نگران فکر کنند که نباید احساسی داشته باشند. در عوض، با آرامش گوش دهید و احساس آنها را بپذیرید. این کار اشتراک‌گذاری احساسات را برای بچه‌ها آسان‌تر می‌کند.

به بچه‌ها کمک کنید یاد بگیرند درباره برخورد و مقابله با مسائل چگونه فکر کنند. به آنها کمک کنید احساس توانایی کنند. صرفا تلاش نکنید که مسائلشان را خودتان حل کنید. در عوض، کودکان و نوجوانان را دعوت کنید تا به کارهایی که می‌توانند انجام دهند فکر کنند. از ایده‌های خوب آنها حمایت کنید. با هم صحبت کنید. زمان‌هایی را به آنها یادآوری کنید که چیز جدیدی را امتحان کردند و مسئله به خوبی حل شد. در صورت نیاز پیشنهاد کمک کنید.

به بچه های نگران کمک کنید تمرین کنند. در صورت امکان، به بچه های نگران خود کمک کنید تا یک کار جدید را به مراحل کوچک تقسیم کنند. به آنها اجازه دهید تا زمانی که به سمت هدف خود پیش می‌روند، به صورت گام به گام تمرین کنند. هر موفقیتی را جشن بگیرید و به آن‌ها احساس توانمندی و ارزشمندی بدهید.

تشويق كردن. تشویق کردن بچه های نگران یک اقدام اساسی و ضروری است. تلاش و پیشرفت فرزندتان را تحسین کنید. به آنها بگویید که چه گفته‌اند یا چه کاری انجام داده‌اند که باعث افتخار شما شده است. به آنها کمک کنید تا برای آرام شدن خود کاری انجام دهند تا استرس و نگرانی ایجاد نشود.

به بچه های نگران خود کمک کنید منتظر اتفاقات خوب باشند. از کودک یا نوجوان خود بخواهید آنچه را که خوب پیش می‌رود و آنچه را که مشتاقانه منتظرش هستند، به اشتراک بگذارد. در مورد اتفاقات خوبی که در زندگی آنها اتفاق می‌افتد بپرسید. در مورد اتفاقات خوب روزتان نیز به آنها بگویید. به آنها بگویید که صحبت کردن در مورد نگرانی‌ها خوب است، اما به تمرکز بیشتر روی لحظات خوب کمک کنید.

آرامش و راحتی. گاهی اوقات، کودکان و نوجوانان ممکن است غرق در نگرانی شوند. در آن لحظات، تلاش برای صحبت کردن در مورد نگرانی احتمالا کمکی نخواهد کرد. ممکن است فراهم‌سازی راحتی و درک بیشتر، کمک‌کننده باشد. به آنها یادآوری کنید که برای کمک به آنها در مورد اتفاقاتی که می‌افتد کنارشان هستید. به آنها بیاموزید که از تنفس آرام برای آرامش ذهن و بدن خود استفاده کنند.

اگر کودک من بیش از حد نگران باشد چه کاری انجام دهم؟

گاهی اوقات نگرانی‌ها با گذشت زمان بدتر می‌شوند. وقتی بچه‌ها بیش از حد نگران هستند، لذت بردن از مدرسه، فعالیت‌ها یا دوستان سخت می‌شود. نگرانی‌ها می‌توانند بر خواب یا تغذیه‌ی آن‌ها تأثیر بگذارند. این مشکلات به نوبه‌ی خود می‌توانند کودکان را به سمت احساس اضطراب یا ترس سوق دهند و از چیزهایی که ممکن است از آن‌ها لذت ببرند اجتناب کنند. چنین نگرانی می‌تواند نشانه‌ای از یک اختلال اضطرابی باشد.

اگر کودک شما نگرانی، استرس یا اضطرابی دارد که تحمل آن برای او سخت به نظر می‌رسد، با یک روان‌شناس متخصص در حوزه کودکان مشورت کنید. اضطراب دوران کودکی با درمان و حمایت مناسب می‌تواند بهتر شود.