10 نوع اختلالات شخصیت

اختلالات شخصیت، مجموعه‌ای از اختلالات روانی هستند که در آن‌ها شیوه‌های تفکر، احساس و رفتار افراد به شدت انعطاف‌ناپذیر و ناکارآمد می‌شوند. در این مقاله، من اختلالات شخصیت را تعریف می‌کنم، نشانه‌های مهم و برجسته‌ی هر کدام از آن‌ها را توضیح می‌دهم و درباره‌ی روش‌های درمان آن‌ها اطلاعاتی را در اختیارتان می‌گذارم.

مقدمه

از آنجایی که اختلالات شخصیت به مشکلات فکری، رفتاری و احساسی انعطاف‌ناپذیر گفته می‌شود که همگی ویژگی‌های شخصیتی ما هستند ابتد ابرای اینکه بتوانیم اختلالات شخصیت را تعریف کنیم، باید بدانیم که شخصیت چیست.

شخصیت چیست؟

وقتی شخصیت یک نفر را توصیف می‌کنیم منظورمان این است که او الگوی فکری، سبک رفتاری و احساسی مخصوص به خودش را دارد. این الگوهای فکری، احساسی و رفتاری برای هر کسی منحصر به فرد است و او را از دیگران متمایز می‌کند.

شخصیت از لحظه‌ی تولد تحت تأثیر ویژگی‌های ارثی و تجربه‌های افراد با والدین، فرهنگ و جامعه شکل می‌گیرد. وقتی شخصیت شکل می‌گیرد نسبتاً بدون تغییر باقی می‌ماند. ما در یک مقاله‌ی دیگر به صورت مفصل، شخصیت و ویژگی‌های شخصیتی را تعریف کرده‌ایم که می‌توانید برای مطالعه بیشتر به آن مقاله مراجعه کنید.

اختلال شخصیت چیست؟

وقتی الگوهای فکری، سبک‌های رفتاری و هیجانی فرد به شدت انعطاف‌ناپذیر و ناکارآمد می‌شود می‌توان گفت که فرد دچار اختلال شخصیت شده است.

اختلال شخصیت به یک الگویی از تفکر، رفتار و احساسات اشاره دارد که ناکارآمد، افراطی و انعطاف‌ناپذیر است که باعث ناراحتی می‌شود، با هنجارهای فرهنگی انطباق ندارد و عملکرد فرد را دچار اختلال می‌کند. علاوه بر این‌، اختلال شخصیت، همانند شخصیت در طول زمان ثابت می‌ماند. روان‌شناسان زمانی به مشکلات رفتاری و شخصیتی یک فرد، اختلال شخصیت می‌گویند که او ۱۸ ساله یا بزرگتر باشد.

افراد مبتلا به اختلالات شخصیتی برای تغییر رفتار یا سازگاری با موقعیت‌های مختلف مشکل دارند. آن‌ها ممکن است در حفظ کار یا ایجاد روابط مثبت با دیگران مشکل داشته باشند. این باعث مشکلات و محدودیت‌های قابل توجهی در روابط، فعالیت‌های اجتماعی، کار و تحصیل می‌شود.

نشانه‌های اختلالات شخصیت چیست؟

نشانه‌ها به نوع اختلال شخصیت بستگی دارد. با این حال، بسیاری از نشانه‌ها اختلالات شخصیتی مختلف با هم همپوشانی دارند.

چند نوع اختلال شخصیت وجود دارد؟

ما در این مقاله، با یک تعریف کلی از اختلال شخصیت کار خود را شروع می‌کنیم. این تعریف کلی، در مورد هر یک از ۱۰ اختلال شخصیت که در ادامه آن‌ها را توضیح می‌دهیم به کار می‌رود:

اختلال شخصیت یک الگوی پایدار از تجربه و رفتار درونی است که به طور قابل توجهی از هنجارها و انتظارات فرهنگ فرد منحرف می‌شود، فراگیر و انعطاف‌ناپذیر است، در نوجوانی یا اوایل بزرگسالی شروع می‌شود، در طول زمان پایدار است و منجر به پریشانی یا اختلال می‌شود.

کتاب راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی که توسط انجمن روانپزشکی آمریکا منتشر می‌شود که اکنون به ویراست پنجم رسیده است ۱۰ نوع مختلف از اختلال شخصیت را معرفی کرده است. این ۱۰ نوع اختلال شخصیت در سه دسته یا خوشه طبقه‌بندی می‌شوند. به عبارد دیگر، اختلالات شخصیت بر اساس شباهت‌هایی که با یکدیگر دارند در سه خوشه دسته‌بندی می‌شوند:

• خوشه A شامل اختلالات شخصیت پارانوئید، اسکیزوئید و اسکیزوتایپی است. افراد مبتلا به این اختلالات اغلب عجیب و غریب، غیرعادی یا نامتعارف به نظر می‌رسند.
• خوشه B شامل اختلالات شخصیت ضداجتماعی، مرزی، نمایشی و خودشیفته است. افراد مبتلا به این اختلالات اغلب دراماتیک، احساسی یا نامنظم به نظر می‌رسند.
• خوشه C شامل اختلالات شخصیت اجتنابی، وابسته و وسواسی است. افراد مبتلا به این اختلالات اغلب مضطرب یا ترسناک به نظر می‌رسند.

اختلالات شخصیت خوشه A

اختلالات شخصیت خوشه A با تفکر یا رفتار عجیب و غریب و غیرعادی مشخص می‌شود.

• اختلال شخصیت پارانوئید. ویژگی اصلی این حالت پارانویا است که عبارت است از بی‌اعتمادی و بدگمانی شدید به دیگران بدون دلیل کافی یا تفسیر نادرست شواهد. افراد مبتلا به اختلال شخصیت پارانوئید اغلب بر این باورند که دیگران سعی در تحقیر، آسیب رساندن یا تهدید آنها دارند. افراد مبتلا به این اختلال نسبت به دیگران مشکوک و بی‌اعتماد هستند، انگیزه‌های دیگران را بدخواهانه تفسیر می‌کنند و ممکن است به صورت خصمانه رفتار کنند. آن‌ها همیشه به انگیزه‌های دیگران مشکوک هستند.

• اختلال شخصیت اسکیزوئید. افراد مبتلا به اختلال شخصیت اسکیزوئید به طور مداوم از دیگران فاصله می‌گیرند و در واقع هیچ علاقه‌ای به روابط بین فردی ندارند. وقتی آن‌ها در موقعیت‌های اجتماعی با دیگران وارد تعامل می‌شوند عموماً هیچ احساسی را تجربه نمی‌کنند. آنها از جمع و روابط با دیگران گریزان هستند. این اختلال باعث می‌شود که فرد علاقه‌ای به روابط اجتماعی نداشته باشد و به تعاملات اجتماعی واکنشی غیر عاطفی نشان دهد.

• اختلال شخصیت اسکیزوتایپی. افراد مبتلا به اختلال شخصیت اسکیزوتایپی رفتار غیرعادی بسیار واضحی دارند، لباس‌های عجیب و غریب می‌پوشند، افکار و باورهای غیرعادی و عجیب و غریب دارند، در موقعیت‌های اجتماعی احساس ناراحتی می‌کنند و در برقراری روابط نزدیک و صمیمی دچار مشکلات فراوانی هستند. افراد مبتلا به اختلال شخصیت اسکیزوتایپی اغلب بر این باورند که می‌توانند با افکار خود بر افراد یا رویدادها تأثیر بگذارند. آنها ممکن است رفتارها را اشتباه تعبیر کنند که منجر به واکنش های عاطفی نامناسب می‌شود. آنها همچنین ممکن است از داشتن روابط صمیمی اجتناب کنند.

اختلالات شخصیت خوشه  B

افراد مبتلا به اختلالات شخصیت خوشه B به صورت نمایشی، بیش از حد احساسی یا غیر قابل پیش‌بینی رفتار می‌کنند. در اغلب موارد رفتار آن‌ها تکانشی است. همچنین احساسات آن‌ها ناپایدار است.

• • اختلال شخصیت ضد‌اجتماعی
  • اختلال شخصیت مرزی
  • اختلال شخصیت نمایشی
  • اختلال شخصیت خودشیفته
• اختلال شخصیت ضد‌اجتماعی. این اختلال ممکن است باعث بی توجهی به قانون یا حقوق دیگران، با عدم پشیمانی، از جمله دروغ و دزدی، پرخاشگری، خشونت یا رفتار غیرقانونی شود. افراد مبتلا به اختلال شخصیت ضداجتماعی تمایل دارند دیگران را بدون ابراز پشیمانی مورد آزار و اذیت قرار دهند. آنها ممکن است رفتارهای غیر صادقانه‌ای داشته باشند و ممکن است مستعد مصرف شدید الکل و مواد مخدر باشند. افراد مبتلا به ASPD به دیگران احترام نمی‌گذارند و از هنجارها یا قوانین پذیرفته‌شده اجتماعی پیروی نمی‌کنند. افراد مبتلا به ASPD ممکن است قانون را زیر پا بگذارند یا به اطرافیان خود آسیب فیزیکی یا روحی وارد کنند. آنها ممکن است از پذیرفتن مسئولیت رفتارهای خود امتناع کنند و/یا نسبت به پیامدهای منفی اعمال خود بی‌توجهی نشان دهند.

• اختلال شخصیت مرزی. افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی، بدون توجه به حمایت خانواده یا جامعه، اغلب احساس پوچی و رها شدن می‌کنند. آنها ممکن است در مواجهه با رویدادهای استرس‌زا مشکل داشته باشند و دوره‌هایی از پارانویا داشته باشند. آنها همچنین تمایل به انجام رفتارهای مخاطره‌آمیز و تکانشی مانند نوشیدن زیاد الکل و قمار دارند. ویژگی‌های اصلی عبارتند از ترس از رها شدن، روابط شدید و بی‌ثبات، طغیان‌های عاطفی شدید، آسیب‌رسانی عمدی به خود یا رفتارهای خود ویرانگر و احساس شکننده از خود یا هویت. این وضعیت با مشکل در تنظیم عاطفی مشخص می‌شود که منجر به کاهش عزت نفس، نوسانات خلقی، رفتارهای تکانشی و متعاقب آن مشکلات روابط می‌شود.

• اختلال شخصیت نمایشی. افراد مبتلا به اختلال شخصیت نمایشی اغلب سعی می‌کنند با نمایشی یا تحریک‌آمیز بودن توجه بیشتری را به خود جلب کنند. آنها ممکن است به راحتی تحت تاثیر افراد دیگر قرار بگیرند و نسبت به انتقاد یا عدم تایید حساس هستند. افراد مبتلا به این اختلال بسیار هیجانی و نمایشی هستند، نیاز بیش از حد به توجه و تایید دارند و ممکن است به ظاهر خود وسواس داشته باشند. این وضعیت با احساسات شدید و ناپایدار و یک تصویر مخدوش از خود مشخص می‌شود. عزت نفس آنها به تایید دیگران بستگی دارد و از احساس واقعی خود-ارزشمندی ناشی نمی‌شود.

• اختلال شخصیت خودشیفته. افراد مبتلا به اختلال شخصیت خودشیفته اغلب بر این باورند که مهمتر از دیگران هستند. آنها تمایل دارند دستاوردهای خود را بزرگ نشان دهند و ممکن است به جذابیت یا موفقیت خود ببالند. علائم دیگر شامل نیاز عمیق به تحسین اما عدم همدلی با افراد دیگر است. این اختلال الگویی از عزت نفس متورم، نیاز به تحسین، فقدان همدلی یا نگرانی برای دیگران، و خیالات موفقیت، قدرت یا زیبایی است. این افکار و رفتارها اغلب ناشی از عزت نفس پایین و عدم اعتماد به نفس است.

اختلالات شخصیت خوشه C

اختلالات شخصیت خوشه C با تفکر یا رفتار مضطرب، ترسناک مشخص می‌شوند.

• • شامل اختلال شخصیت اجتنابی
  • اختلال شخصیت وابسته
  • اختلال شخصیت وسواسی-اجباری
• شامل اختلال شخصیت اجتنابی. افراد مبتلا به اختلال شخصیت اجتنابی اغلب احساس بی‌کفایتی، حقارت یا عدم جذابیت را تجربه می‌کنند. آنها از انتقاد دیگران می‌ترسند و از شرکت در فعالیت‌های جدید یا یافتن دوستان جدید اجتناب کنند. افراد مبتلا به این اختلال از تعامل اجتماعی اجتناب می‌کنند و به قضاوت‌های منفی دیگران بسیار حساس هستند. اگرچه آنها دوست دارند با دیگران تعامل داشته باشند، اما به دلیل ترس شدید از طرد شدن از تعامل اجتماعی اجتناب می‌کنند.

• اختلال شخصیت وابسته. افراد مبتلا به اختلال شخصیت وابسته برای برآوردن نیازهای عاطفی و فیزیکی خود به افراد دیگر وابسته هستند. آنها معمولا از تنها ماندن اجتناب می‌کنند و به طور منظم هنگام تصمیم‌گیری نیاز به اطمینان دارند. آنها همچنین ممکن است بیشتر آزار فیزیکی و کلامی را تحمل کنند. این اختلال باعث ترس از تنها ماندن و نیاز به مراقبت، دشواری در جدایی از عزیزان یا تصمیم‌گیری مستقل می‌شود. همچنین شامل تسلیم بودن، نیاز به اطمینان مداوم و ناتوانی در تصمیم‌گیری است. افراد مبتلا به اختلال شخصیت وابسته اغلب به شخص دیگری بسیار نزدیک می‌شوند و تلاش زیادی برای راضی نگه داشتن آن شخص صرف می‌کنند. آنها تمایل به نشان دادن رفتار منفعلانه و چسبیده دارند.

• اختلال شخصیت وسواسی-اجباری. افراد مبتلا به اختلال شخصیت وسواسی-اجباری نیاز شدیدی به نظم دارند. آنها به شدت به قوانین و مقررات پایبند هستند و وقتی به کمال نمی‌رسند احساس ناراحتی می‌کنند. آنها حتی ممکن است از روابط شخصی غافل شوند تا روی کامل کردن یک پروژه تمرکز کنند. افراد مبتلا به این اختلال درگیر قواعد، نظم و ترتیب و ارزشی بالاتر از سایر جنبه‌های زندگی هستند. آنها کمال‌گرا هستند و نیاز به کنترل دارند.

چه چیزی باعث اختلالات شخصیت می‌شود؟

اختلالات شخصیت یکی از ناشناخته‌ترین شرایط سلامت روان است. دانشمندان هنوز در تلاش برای کشف علت آنها هستند. آنها تاکنون معتقدند که عوامل زیر ممکن است در ایجاد اختلالات شخصیت نقش داشته باشند:

• ژنتیک: دانشمندان یک ژن نادرست را شناسایی کرده‌اند که ممکن است عاملی برای اختلال شخصیت وسواسی باشد. محققان همچنین در حال بررسی پیوندهای ژنتیکی با پرخاشگری، اضطراب و ترس هستند.
• تغییرات مغزی: محققان تفاوت‌های ظریف مغزی را در افراد مبتلا به اختلالات شخصیتی مشخص شناسایی کرده‌اند. به عنوان مثال، یافته‌های مطالعات در مورد اختلال شخصیت پارانوئید به تغییر عملکرد آمیگدال اشاره دارد. آمیگدال بخشی از مغز است که با پردازش محرک‌های ترسناک و تهدیدآمیز درگیر است. در مطالعه‌ای بر روی اختلال شخصیت اسکیزوتایپی، محققان متوجه کاهش حجم در لوب پیشانی مغزشان شدند.
• آسیب‌های دوران کودکی: یک مطالعه ارتباط بین آسیب‌های دوران کودکی و ایجاد اختلالات شخصیت را نشان داد. به عنوان مثال، افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی، میزان بالایی از آسیب‌های جنسی در دوران کودکی داشتند. افراد مبتلا به اختلالات شخصیت مرزی و ضداجتماعی مشکلاتی در رابطه با صمیمیت و اعتماد دارند که هر دو ممکن است به سوء استفاده و آسیب‌های دوران کودکی مرتبط باشد.
• آزار کلامی: در یک مطالعه، افرادی که در کودکی آزار کلامی را تجربه کردند، سه برابر بیشتر در معرض اختلالات شخصیت مرزی، خودشیفته، وسواسی-اجباری یا پارانوئید در بزرگسالی بودند.
• عوامل فرهنگی: عوامل فرهنگی نیز ممکن است در ایجاد اختلالات شخصیت نقش داشته باشند، همانطور که با نرخ‌های متفاوت اختلالات شخصیت بین کشورهای مختلف نشان داده می‌شود. به عنوان مثال، موارد بسیار پایینی از اختلالات شخصیت ضداجتماعی در تایوان، چین و ژاپن، همراه با نرخ قابل توجهی بالاتر اختلالات شخصیت C کلاستر وجود دارد.

اختلالات شخصیت چگونه تشخیص داده می‌شود؟

تشخیص اختلالات شخصیت می‌تواند دشوار باشد زیرا اکثر افراد مبتلا به اختلال شخصیت فکر نمی‌کنند مشکلی در رفتار یا طرز تفکر آنها وجود داشته باشد.

هنگامی که آنها به دنبال کمک هستند، اغلب به دلیل شرایطی مانند اضطراب، افسردگی یا مصرف مواد، یا به دلیل مشکلات ایجاد شده توسط اختلال شخصیت آنها، مانند طلاق یا بیکاری است، نه خود اختلال.

روانشناسان و روانپزشکها تشخیص یک اختلال شخصیت خاص را بر اساس معیارهای ارائه شده در راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی انجمن روانپزشکی آمریکا قرار می‌دهند.

هنگامی که یک متخصص سلامت روان، مانند یک روانشناس یا روانپزشک، به فردی مشکوک می‌شود که ممکن است اختلال شخصیت داشته باشد، اغلب سؤالاتی در مورد موارد زیر می‌پرسند

• تاریخچه زندگی
• روابط
• سابقه کار قبلی
• ارتباط با واقعیت
• کنترل تکانه

درمان اختلالات شخصیت

بهترین درمان به اختلال شخصیت خاص، شدت آن و وضعیت زندگی فرد بستگی دارد. از آنجایی که اختلالات شخصیت طولانی‌مدت هستند، درمان ممکن است ماه‌ها یا سال‌ها ادامه پیدا کند. روان‌درمانی راه اصلی درمان اختلالات شخصیت است.

روان‌درمانی

روان‌درمانی ممکن است در جلسات انفرادی، گروه‌درمانی یا جلساتی که شامل خانواده یا حتی دوستان باشد، ارائه شود. انواع مختلفی از روان‌درمانی وجود دارد مانند طرحواره‌درمانی، رفتاردرمانی دیالکتیکی، روانکاوی و درمان شناختی-رفتاری.

دارودرمانی

هیچ دارویی به طور خاص توسط سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) برای درمان اختلالات شخصیت تایید نشده است. با این حال، انواع مختلفی از داروهای روانپزشکی ممکن است به علائم مختلف اختلال شخصیت کمک کنند:

• داروهای ضدافسردگی. در صورت داشتن خلق افسرده، عصبانیت، تکانشگری، تحریک‌پذیری یا ناامیدی که ممکن است با اختلالات شخصیتی مرتبط باشد، داروهای ضد‌افسردگی ممکن است مفید باشند.
• تثبیت‌کننده‌های خلق. همانطور که از نام آنها پیداست، تثبیت‌کننده‌های خلق می‌توانند به یکنواخت کردن نوسانات خلقی یا کاهش تحریک‌پذیری، تکانشگری و پرخاشگری کمک کنند.
• داروهای ضدروان‌پریشی. در صورتی که علائم شامل از دست دادن تماس با واقعیت (روان‌پریشی) باشد این داروها ممکن است مفید باشند.
• داروهای ضداضطراب. در صورت داشتن اضطراب، بی‌قراری یا بی‌خوابی، این داروها تجویز می‌شوند. اما در برخی موارد، آنها می‌توانند رفتار تکانشی را افزایش دهند، بنابراین در انواع خاصی از اختلالات شخصیت از آنها اجتناب می‌شود.

برنامه‌های درمانی بیمارستانی و بستری شدن

در برخی موارد، اختلال شخصیت ممکن است آنقدر شدید باشد که لازم است برای مراقبت‌های روانی در بیمارستان بستری شود. به طور کلی این کار فقط زمانی توصیه می‌شود که فرد نمی‌تواند به درستی از خود مراقبت کند یا زمانی که در خطر فوری آسیب رساندن به خود یا شخص دیگری قرار دارد.