اختلال شخصیت ضداجتماعی (ASPD): تشخیص و درمان

اختلالات شخصیت بر نحوه تفکر، درک، احساس یا ارتباط فرد با دیگران تأثیر می‌گذارد. به طور کلی، انواع مختلفی از اختلال شخصیت وجود دارد. یکی از آن‌ها اختلال شخصیت ضداجتماعی است. اختلال شخصیت ضداجتماعی نوع خاصی از اختلال شخصیتی چالش‌برانگیز است که با رفتارهای تکانشی، غیرمسئولانه و اغلب مجرمانه مشخص می‌شود.

فرد مبتلا به اختلال شخصیت ضداجتماعی معمولاً فریبکار و بی‌پروا است و به احساسات دیگران اهمیتی نمی‌دهد. مانند سایر انواع اختلال شخصیت، اختلال شخصیت ضداجتماعی نیز در یک طیف قرار دارد، به این معنی که شدت آن از رفتار بد گاه به گاه تا نقض مکرر قانون و ارتکاب جرایم جدی متغیر است.

اختلال شخصیت ضداجتماعی

اختلال شخصیت ضداجتماعی شامل الگویی از رفتار است که نشان‌دهنده بی‌توجهی و نقض شدید حقوق دیگران است. اختلال شخصیت ضداجتماعی شامل فریبکاری، تکانشگری، تحریک‌پذیری/پرخاشگری، اعمال مجرمانه و بی‌مسئولیتی است. با این حال، همه افراد مبتلا به اختلال شخصیت ضد‌اجتماعی دارای سوابق کیفری نیستند.

افراد مبتلا به این اختلال اغلب مرتکب اعمال بی‌ملاحظه‌ای می‌شوند که ایمنی دیگران را نادیده می‌گیرند، و از آسیبی که در این زمینه ایجاد می‌کنند پشیمان نیستند. افراد مبتلا به اختلال شخصیت ضداجتماعی بعید است که شغل ثابت خود را حفظ کنند. برخی از افراد مبتلا به این اختلال تا زمانی که تخلفات و فریب‌های آن‌ها کشف نشده باشد، می‌توانند به موفقیت حرفه‌ای و جنایی دست یابند.

با این حال، موفقیت آن‌ها ممکن است به دلیل تکانشگری، سهل‌انگاری و عدم آینده‌نگری آن‌ها در مقطعی از بین برود. افراد مبتلا به اختلال شخصیت ضداجتماعی ممکن است در ابتدا جذاب، سرگرم‌کننده و خوب به نظر برسند، اما بسیاری از روابط اجتماعی آن‌ها در نهایت به دلیل همدلی ضعیف، و عدم مسئولیت و همچنین دوره‌هایی از بدرفتاری، استثمار و خصومت خشمگین شکست می‌خورد.

اختلال شخصیت ضد اجتماعی در دوران کودکی به شکل اختلال سلوک مشهود است. اختلال سلوک شامل پرخاشگری نسبت به افراد و حیوانات، تخریب اموال، فریبکاری یا سرقت، و نقض جدی قوانین و مقررات است. برای تشخیص اختلال شخصیت ضداجتماعی، شواهد اختلال سلوک قبل از 15 سالگی ضروری است. همه کودکان مبتلا به اختلال سلوک در نهایت معیارهای اختلال شخصیت ضداجتماعی را برآورده نمی‌کنند، اگرچه برخی از آن‌ها چنین هستند.

سایکوپاتی یک سازه تشخیصی مرتبط با اختلال شخصیت ضد اجتماعی است. سایکوپاتی شامل پشیمانی یا احساس گناه، کنترل ضعیف رفتار، تکبر، جذابیت فوق‌العاده، استثمارگری و عدم همدلی است.

توصیف ویژگی‌های تشخیصی

ویژگی اساسی اختلال شخصیت ضداجتماعی، الگوی فراگیر نادیده گرفتن و نقض حقوق دیگران است که از کودکی یا اوایل نوجوانی شروع می‌شود و تا بزرگسالی ادامه می‌یابد. از این الگو به عنوان سایکوپت، جامعه‌ستیز یا اختلال شخصیت غیراجتماعی نیز یاد می‌شود. از آنجایی که فریب و دستکاری از ویژگی‌های اصلی اختلال شخصیت ضداجتماعی هستند، ممکن است ادغام اطلاعات به دست آمده از ارزیابی بالینی سیستماتیک با اطلاعات جمع‌آوری شده از منابع جانبی به‌ویژه مفید باشد.

ویراست پنجم راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-5) اختلال شخصیت ضداجتماعی را در خوشه یا دسته‌ی B اختلالات شخصیت قرار داده است و آن را به صورت زیر تعریف کرده است:

اختلال شخصیت ضداجتماعی شامل الگوی فراگیر نادیده گرفتن و نقض کردن حقوق دیگران است که از سن ۱۵ سالگی شروع می‌شود.

DSM-5 برای شفاف سازی تعریف خود از اختلال شخصیت ضداجتماعی ۷ ملاک یا نشانه‌ برای تشخیص آن مطرح کرده است. در واقع هنگامی که ما با الگوی فراگیر نادیده گرفتن و نقض حقوق دیگران روبرو شدیم باید این الگو با سه مورد یا تعداد بیشتری از ملاک‌های هفت‌گانه‌ی زیر را داشته باشد:

افراد مبتلا به اختلال شخصیت ضداجتماعی از انطباق با هنجارهای اجتماعی سرپیچی می‌کنند و نمی‌توانند خود را ملزم به رعایت رفتارهای قانونی بکنند. آن‌ها به طور مکرر رفتارهایی مانند تخریب اموال، آزار و اذیت دیگران، دزدی یا انجام مشاغل غیرقانونی را انجام می‌دهند که باعث می‌شود زمینه‌ی دستگیری را پیگرد قانونی آن‌ها فراهم شود. آن‌ها خواسته‌ها، حقوق یا احساسات دیگران را نادیده می‌گیرند.

به عنوان مثال، ممکن است نوبت را رعایت نکنند، و بدون اینکه به احساسات دیگران توجهی بکنند آن‌ها را مورد آزار و اذیت قرار می‌دهند. به طور کلی در رعایت کردن حقوق دیگران مشکلات قابل توجهی دارند.

آن‌ها اغلب برای به دست آوردن سود یا لذت شخصی (مثلاً برای به دست آوردن پول، رابطه‌ی جنسی یا قدرت) دیگران را فریب می‌دهند. آن‌ها ممکن است به طور مکرر دروغ بگویند، از نام مستعار استفاده کنند، دیگران را فریب دهند یا بدگویی کنند.

تصمیم‌گیری آن‌ها به صورت لحظه‌ای است یعنی اینکه عواقب تصمیم‌ها را برای خود و دیگران پیش‌بینی نمی‌کنند. این موضوع ممکن است منجر به تغییرات ناگهانی شغل، محل سکونت یا روابط شود. بسیاری از افراد مبتلا به اختلال شخصیت ضداجتماعی بیان می‌کنند به دلیل عدم برنامه‌ریزی برای رفتارهای غیرقانونی دستگیر شده‌اند. به عنوان مثال، هنگامی که برای خرید به سوپرمارکت می‌روند بدون برنامه‌ی قبلی ممکن است تصمیم بگیرند که از صاحب‌ مغازه زورگیری کنند.

درگیری و دعواهای مکرر از ویژگی‌های بارز اختلال شخصیت ضداجتماعی است. این افراد به شدت تحریک‌پذیر و پرخاشگر هستند به گونه‌ای که ممکن است بدون دلیل کافی جاروجنجال به راه بیندازند. آن‌ها ممکن است به طور مرتب همسر و فرزندان خود را کتک بزنند.

البته اگر جاروجنجال یا دعوا کردن برای دفاع از خود یا شخص دیگری باشد که در آن موقعیت این اقدامات ضروری است به عنوان نشانه‌ای از اختلال شخصیت ضداجتماعی در نظر گرفته نمی‌شود.

رفتارهای بی‌احتیاطی که ممکن است به خود یا دیگران آسیب وارد کند توسط افراد مبتلا به اختلال شخصیت ضداجتماعی به صورت مکرر انجام می‌شوند. این بی‌احتیاطی‌ها خود را در قالب رانندگی‌های خطرناک، رانندگی در حالت مستی یا تصادفات متعدد نشان دهد. علاوه بر این، ممکن است درگیر مصرف موادی شوند که بسیار خطرناک هستند. همچنین رفتار جنسی آن‌ها خطرناک است.

نشانه‌ی دیگر بی‌احتیاطی شدید آن‌ها غفلت در مراقبت از کودک است. آن‌ها ممکن است به طور کلی کودک را فراموش کنند یا اینکه او را در معرض خطر قرار می‌دهند.

رفتار غیرمسئولانه ممکن است با دوره‌های قابل توجه بیکاری علیرغم فرصت‌های شغلی موجود، یا با ترک چندین شغل بدون برنامه واقعی برای یافتن شغل دیگر نمایان می‌شود. همچنین ممکن است الگویی از غیبت‌های غیرموجه مکرر از محل کار وجود داشته باشد.

علاوه بر این آنها بی‌مسئولیتی مالی نشان می‌دهند که با اعمالی مانند عدم پرداخت بدهی‌ها، ناتوانی در تأمین مخارج فرزند یا عدم حمایت از سایر افراد تحت تکفل مشاهده می‌شود.

افراد مبتلا به اختلال شخصیت ضداجتماعی نسبت به عواقب اعمال خود پشیمانی کمی نشان می‌دهند. آنها ممکن است نسبت به آسیب رساندن، بدرفتاری یا دزدی از دیگران بی‌تفاوت باشند، یا اینکه اعمال خود را به صورت سطحی توجیه می‌کنند. در واقع یک بهانه‌ی غیرمنطقی ارائه می‌کنند. به عنوان مثال، “زندگی ناعادلانه است”، “بازنده‌ها شایسته از دست دادن هستند”). این افراد ممکن است قربانیان را به دلیل احمق بودن، درماندگی یا سزاوار سرنوشت خود، سرزنش کنند (به عنوان مثال، “به هر حال او به زودی بدبخت می‌شد”).

آن‌ها پیامدهای رفتارهای آزاردهنده‌ی خود را ناچیز یا کم‌اهمیت نشان می‌دهند. افراد مبتلا به اختلال شخصیت ضداجتماعی تلاشی برای جبران یا اصلاح رفتار خود انجام نمی‌دهند.

دومین ملاک تشخیصی اختلال شخصیت ضداجتماعی در DSM-5 این است که فرد باید حداقل ۱۸ ساله باشد.

همانند سایر اختلال‌های شخصیت، اختلال شخصیت ضداجتماعی هنگامی تشخیص داده می‌شود که فرد حداقل ۱۸ سال داشته باشد. قبل از ۱۸ سالگی نمی‌توانیم تشخیص اختلال شخصیت ضداجتماعی را روی دیگران بگذاریم. اگر کسی قبل از ۱۸ سالگی رفتارهای فوق را نشان دهد باید تشخیص اختلال سلوک روی او گذاشته شود.

ملاک سوم تشخیصی اختلال شخصیت ضداجتماعی در DSM-5 این است که شواهدی از اختلال سلوک با شروع قبل از 15 سالگی وجود داشته باشد.

اختلال سلوک شامل یک الگوی رفتاری تکراری و مداوم است که در آن حقوق اولیه‌ی دیگران یا هنجارها یا قوانین اصلی اجتماعی متناسب با سن نقض می‌شود. رفتارهای خاص مشخصه‌ی اختلال سلوک در یکی از این چهار دسته قرار می‌گیرند: پرخاشگری به افراد و حیوانات، تخریب اموال، فریبکاری یا دزدی، یا نقض جدی قوانین.

ملاک چهارم: رفتار ضداجتماعی نباید منحصراً در طول دوره‌ی اسکیزوفرنی یا اختلال دوقطبی رخ دهد.

اگر رفتارهای مشخصه‌ی اختلال شخصیت ضداجتماعی در طول دوره‌ی اختلال اسکیزوفرنی یا اختلال دوقطبی رخ دهد نباید فرد تشخیص اختلال شخصیت ضداجتماعی دریافت کند. زیرا وقتی رفتارهای فرد به صورت ضداجتماعی تعریف می‌شود که فرد تماس خود را با واقعیت از دست نداده باشد یا اینکه تحت تأثیر بالا رفتن افراطی خلق قضاوت و توانایی تفکر فرد مختل نشده باشد.

ویژگی‌های مرتبط

افراد مبتلا به اختلال شخصیت ضداجتماعی غالباً فاقد همدلی هستند و تمایل دارند نسبت به احساسات، حقوق و رنج‌های دیگران سنگدل، بدبین و تحقیرکننده باشند. آن‌ها اهمیت خود را بیش از حد ارزیابی می‌کنند و به اصطلاح آدم متکبری است.

آن‌ها برای تحت تأثیر قرار دادن دیگران ممکن است از اصطلاحات فنی یا تخصصی استفاده کنند.

این افراد همچنین ممکن است در روابط جنسی خود غیرمسئولانه و استثمارگر باشند. تاریخچه‌ی آن‌ها پر از شرکای جنسی است و بعید است که رابطه‌ی تک‌همسری داشته باشد. آن‌ها والدین غیرمسئولی هستند. به عنوان مثال، می‌توان در کودکان آن‌ها شاهد سوءتغذیه، بیماری ناشی از حداقل بهداشت، سپردن کودک به همسایگان یا اقوام و یا پرستار نگرفتن برای کودک بود.

این افراد ممکن است ممکن است نتوانند از خود حمایت کنند، ممکن است فقیر یا حتی بی‌خانمان شوند، یا ممکن است سال‌های زیادی را در موسسات کیفری بگذرانند. احتمال مرگ زودرس افراد مبتلا به اختلال شخصیت ضداجتماعی بیشتر از افراد در جمعیت عمومی به دلایل طبیعی و خودکشی است.

شیوع

شیوع تخمین زده شده اختلال شخصیت ضداجتماعی بر اساس یک نمونه فرعی احتمالی از بخش دوم تکرار بررسی همبودی ملی 0.6٪ بود. شیوع اختلال شخصیت ضد اجتماعی در داده‌های بررسی اپیدمیولوژیک ملی در مورد الکل و شرایط مرتبط 3.6٪ بود. بررسی هفت مطالعه اپیدمیولوژیک (شش مطالعه در ایالات متحده) نشان داد که شیوع متوسط ​​3.6٪ است. بیشترین شیوع اختلال شخصیت ضداجتماعی (بیش از 70%) در میان نمونه‌هایی از مردان با شدیدترین اختلالات مصرف الکل و از کلینیک‌های سوء مصرف مواد، زندان‌ها یا سایر مراکز پزشکی قانونی است.

روند و سیر

اختلال شخصیت ضداجتماعی سیر مزمن دارد، اما ممکن است با افزایش سن، اغلب در سن 40 سالگی، کمتر آشکار شود یا از بین برود. اگرچه این بهبودی به ویژه در رابطه با رفتار مجرمانه مشهود است. طبق تعریف، شخصیت ضد‌اجتماعی را نمی‌توان قبل از 18 سالگی تشخیص داد.

عوامل خطر و پیش آگهی

• بیولوژی: افراد مبتلا به ASPD ممکن است سطوح غیرعادی سروتونین داشته باشند. سروتونین یک ماده شیمیایی در مغز است که خلق و احساس شادی ما را تنظیم می‌کند.
• محیط: تروما یا سوء‌استفاده در اوایل دوران کودکی خطر ابتلا به ASPD را در مراحل بعدی زندگی افزایش می‌دهد. کودک آزاری یا بی‌توجهی، تربیت ناپایدار یا نامنظم، یا انضباط ناسازگار والدین ممکن است احتمال تبدیل اختلال سلوک به اختلال شخصیت ضداجتماعی را افزایش دهد.
• ژنتیک: ممکن است برخی از عوامل ژنتیکی وجود داشته باشد که می‌تواند برخی افراد را مستعد ابتلا به ASPD کند. با این حال، هیچ عامل ژنتیکی وجود ندارد که مسئول این بیماری باشد. اختلال شخصیت ضداجتماعی در میان بستگان بیولوژیکی درجه یک مبتلایان به این اختلال بیشتر از جمعیت عمومی است. بستگان بیولوژیکی افراد مبتلا به این اختلال نیز در معرض افزایش خطر اختلال جسمانی‌سازی و اختلالات مصرف مواد هستند. در خانواده‌ای که عضوی با اختلال شخصیت ضداجتماعی دارد، مردان بیشتر به اختلال شخصیت ضداجتماعی و اختلالات مصرف مواد مبتلا می‌شوند، در حالی که زنان بیشتر به اختلال شخصیت ضداجتماعی مبتلا هستند.
• سبک زندگی: حدود نیمی از افراد مبتلا به ASPD دچار سوءمصرف مواد مخدر یا الکل هستند.
• جنسیت: مردان بیشتر از زنان در معرض ابتلا به ASPD هستند.

مسائل تشخیصی مرتبط با جنسیت

اختلال شخصیت ضداجتماعی در مردان سه برابر زنان است. زنان مبتلا به اختلال شخصیت ضداجتماعی در مقایسه با مردان بیشتر احتمال دارد که تجربیات نامطلوب دوران کودکی و بزرگسالی مانند سوءاستفاده جنسی را تجربه کنند. تظاهرات بالینی ممکن است متفاوت باشد و مردان در مقایسه با زنان اغلب با تحریک پذیری/پرخاشگری و بی‌توجهی بی‌پروا به ایمنی دیگران مشخص می‌شوند.

اختلالات مصرف مواد همبود در مردان شایع‌تر است، در حالی که اختلالات خلقی و اضطرابی در زنان شایع‌تر است. نگرانی‌هایی وجود دارد که اختلال شخصیت ضد اجتماعی ممکن است در زنان کمتر تشخیص داده شود، به ویژه به دلیل تأکید بر موارد پرخاشگرانه در تعریف اختلال سلوک.

تشخیص‌های افتراقی

اختلال سلوک. تشخیص اختلال شخصیت ضداجتماعی به افراد کمتر از 18 سال داده نمی‌شود و تنها در صورتی انجام می‌شود که شواهدی از اختلال سلوک قبل از 15 سالگی وجود داشته باشد. برای افراد بالای 18 سال، تشخیص اختلال سلوک تنها در صورتی داده می شود که معیارهای اختلال شخصیت ضداجتماعی رعایت نشده باشد.

اختلالات مصرف مواد. وقتی رفتار ضداجتماعی در بزرگسالان با اختلال مصرف مواد همراه باشد، تشخیص اختلال شخصیت ضداجتماعی داده نمی‌شود مگر اینکه علائم اختلال شخصیت ضداجتماعی در دوران کودکی نیز وجود داشته باشد و تا بزرگسالی ادامه داشته باشد. وقتی مصرف مواد و رفتار ضداجتماعی هر دو در کودکی شروع شده و تا بزرگسالی ادامه می‌یابد، در صورت رعایت معیارهای هر دو، باید اختلال مصرف مواد و اختلال شخصیت ضداجتماعی تشخیص داده شود، حتی اگر برخی از اعمال ضداجتماعی ممکن است پیامد اختلال مصرف مواد باشد. به عنوان مثال، فروش غیرقانونی مواد مخدر، سرقت برای به دست آوردن پول برای مواد مخدر.

اسکیزوفرنی و اختلالات دوقطبی. رفتار ضداجتماعی که منحصراً در طول دوره اسکیزوفرنی یا اختلال دوقطبی رخ می‌دهد، نباید به عنوان اختلال شخصیت ضداجتماعی تشخیص داده شود.

سایر اختلالات شخصیتی. سایر اختلالات شخصیت ممکن است با اختلال شخصیت ضداجتماعی اشتباه گرفته شوند زیرا ویژگی‌های مشترکی دارند. بنابراین مهم است که بین این اختلالات بر اساس تفاوت در ویژگی‌های مشخصه آنها تمایز قائل شویم. با این حال، اگر فردی دارای ویژگی‌های شخصیتی باشد که علاوه بر اختلال شخصیت ضداجتماعی، معیارهای یک یا چند اختلال شخصیت را نیز داشته باشد، همه‌ی آن‌ها قابل تشخیص هستند.

• اختلال شخصیت خودشیفته. افراد مبتلا به اختلال شخصیت ضداجتماعی و اختلال شخصیت خودشیفته گرایشی به سرسخت بودن، نابخردی، سطحی‌نگری، استثمارگر و عدم همدلی دارند. با این حال، اختلال شخصیت خودشیفته شامل ویژگی‌های تکانشگری، پرخاشگری و فریبکاری نیست. علاوه بر این، افراد مبتلا به اختلال شخصیت ضداجتماعی ممکن است چندان محتاج تحسین و حسادت دیگران نباشند و افراد مبتلا به اختلال شخصیت خودشیفته معمولاً فاقد سابقه اختلال سلوک در کودکی یا رفتار مجرمانه در بزرگسالی هستند.
• اختلال شخصیت نمایشی. افراد مبتلا به اختلال شخصیت ضداجتماعی و اختلال شخصیت نمایشی تمایل به تکانشگری، سطحی‌نگری، هیجان‌خواهی، بی‌پروا، اغواگر و دستکاری دارند، اما افراد مبتلا به اختلال شخصیت نمایشی تمایل دارند در احساسات خود اغراق‌آمیزتر باشند و به طور مشخص درگیر رفتارهای ضداجتماعی نباشند.
• اختلال شخصیت مرزی. افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی و نمایشی برای به دست آوردن پرورش دستکاری می‌کنند، در حالی که افراد مبتلا به اختلال شخصیت ضداجتماعی برای به دست آوردن سود، قدرت یا سایر رضایت‌های مادی دستکاری می‌کنند. افراد مبتلا به اختلال شخصیت ضداجتماعی نسبت به افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی از نظر عاطفی ناپایدارتر و پرخاشگرتر هستند.
• اختلال شخصیت پارانوئید. اگرچه رفتار ضداجتماعی ممکن است در برخی از افراد مبتلا به اختلال شخصیت پارانوئید وجود داشته باشد، اما معمولاً مانند اختلال شخصیت ضداجتماعی با میل به نفع شخصی یا استثمار دیگران انجام نمی‌شود، بلکه بیشتر به میل انتقام نسبت داده می‌شود.

رفتار مجرمانه با اختلال روانی مرتبط نیست. اختلال شخصیت ضداجتماعی را باید از رفتار ضداجتماعی که ناشی از یک اختلال روانی نیست، متمایز کرد، برای مثال، رفتار مجرمانه‌ای که برای منفعت انجام می‌شود و با ویژگی‌های شخصیتی مشخصه این اختلال همراه نیست.

همبودی

آن‌ها ممکن است دارای اختلالات اضطرابی، اختلالات خلقی، اختلالات مصرف مواد، اختلال علائم جسمی و اختلال قمار باشند. افراد مبتلا به اختلال شخصیت ضداجتماعی نیز اغلب دارای ویژگی‌های شخصیتی هستند که معیارهای سایر اختلالات شخصیت، به ویژه اختلالات شخصیت مرزی، نمایشی و خودشیفته را برآورده می‌کنند. اگر فرد اختلال سلوک در دوران کودکی (قبل از 10 سالگی) و همراه با اختلال نقص توجه/بیش‌فعالی را تجربه کند احتمال ابتلا به اختلال شخصیت ضداجتماعی در بزرگسالی افزایش می‌یابد.

درمان اختلال شخصیت ضد اجتماعی

در گذشته تصور می‌شد که اختلال شخصیت ضد‌اجتماعی یک اختلال مادام‌العمر است، اما همیشه اینطور نیست و گاهی اوقات می‌توان آن را مدیریت و درمان کرد.

شواهد نشان می‌دهد که رفتار ضداجتماعی می‌تواند در طول زمان با درمان بهبود یابد، حتی اگر ویژگی‌های اصلی مانند عدم همدلی باقی بماند. اما اختلال شخصیت ضداجتماعی یکی از دشوارترین انواع اختلالات شخصیت برای درمان است.

فرد مبتلا به اختلال شخصیت ضداجتماعی نیز ممکن است تمایلی به درمان نداشته باشد و تنها زمانی درمان را شروع کند که دادگاه دستور انجام آن را بدهد.

درمان توصیه شده برای افراد مبتلا به اختلال شخصیت ضداجتماعی با در نظر گرفتن عواملی مانند سن، سابقه توهین و وجود مشکلات مرتبط مانند سوء مصرف الکل یا مواد مخدر به شرایط او بستگی دارد.

خانواده و دوستان فرد اغلب نقش فعالی در تصمیم‌گیری در مورد درمان و مراقبت از او دارند. گاهی اوقات، خدمات سوءمصرف مواد و مراقبت‌های اجتماعی نیز ممکن است لازم باشد درگیر شوند.

روان‌درمانی

درمان شناختی رفتاری (CBT) گاهی اوقات برای درمان اختلال شخصیت ضد اجتماعی استفاده می‌شود.

درمان شناختی رفتاری نوعی درمان است که هدف آن کمک به فرد برای مدیریت مشکلات خود با تغییر طرز تفکر و رفتار است.

درمان مبتنی بر ذهنیت (MBT) نوع دیگری از روان‌درمانی است که در درمان اختلال شخصیت ضد‌اجتماعی محبوبیت بیشتری پیدا کرده است.

درمانگر فرد را ترغیب می کند تا طرز تفکر خود و چگونگی تأثیر وضعیت روانی بر رفتار خود را در نظر بگیرد.

جامعه‌‌درمانی دموکراتیک (DTC). شواهد نشان می‌دهد که برنامه‌های مبتنی بر جامعه می‌تواند یک روش درمانی طولانی‌مدت موثر برای افراد مبتلا به اختلال شخصیت ضداجتماعی باشد و در زندان‌ها رواج بیشتری پیدا می‌کند.

DTC نوعی درمان اجتماعی است که هدف آن رسیدگی به خطر اهانت فرد و همچنین نیازهای عاطفی و روانی آنهاست. این درمان بر اساس گروه‌های بزرگ و کوچک درمانی است و بر مسائل جامعه تمرکز می‌کند و محیطی را ایجاد می‌کند که هم کارکنان و هم زندانیان در تصمیم‌گیری‌های جامعه سهیم باشند. همچنین ممکن است فرصت‌هایی برای کار آموزشی و حرفه‌ای وجود داشته باشد.

طول درمان توصیه شده 18 ماه است، زیرا نیاز به زمان کافی برای ایجاد تغییرات و اعمال مهارت‌های جدید برای فرد وجود دارد.

خودانگیختگی عامل مهم دیگری برای پذیرش در این نوع طرح است. برای مثال، فرد باید مایل باشد که به عنوان بخشی از یک جامعه کار کند، در گروه‌ها شرکت کند و تابع روند دموکراتیک باشد.

دارودرمانی

شواهد کمی برای حمایت از استفاده از دارو برای درمان اختلال شخصیت ضد اجتماعی وجود دارد، اما برخی از داروهای ضد روان‌پریشی و ضدافسردگی ممکن است در برخی موارد مفید باشند.

• داروهای ضد افسردگی که می‌توانند سطح سروتونین را در مغز تنظیم کنند. به عنوان مثال می‌توان به سرترالین و فلوکستین اشاره کرد.
• داروهای ضد‌روان‌پریشی که می‌توانند رفتار خشونت آمیز یا پرخاشگری را کنترل کنند. به عنوان مثال می‌توان به ریسپریدون و کوتیاپین اشاره کرد.
• تثبیت کننده‌های خلق که به مدیریت تغییرات شدید در خلق یا رفتار کمک می‌کنند. به عنوان مثال می ‌وان به لیتیوم و کاربامازپین اشاره کرد.