رابطه ارتورکسیای عصبی با کمال گرایی و عزت نفس

یک مطالعه‌ی جدید که در ژورنال اختلالات خوردن (Journal of Eating Disorders) منتشر شده است که رابطه ارتورکسیای عصبی با کمال گرایی و عزت نفس را بررسی کرده شواهدی فراهم کرده است که نشان می‌دهند افرادی که عزت نفس پایین و کمال‌گرایی وسواس‌گونه دارند بیشتر به ارتورکسیا تمایل دارند. ارتورکسیا به معنای دلمشغولی باتولوژیک به غذای سالم است.

ارتورکسیای عصبی (Orthorexia nervosa) اصطلاحی است که خیلی مانند سایر اختلالات خوردن از جمله بی‌اشتهایی عصبی و پرخوری عصبی شناخته‌شده نیست، با این وجود به عنوان یک عامل ناتوان‌کننده در حوزه‌ی اختلالات خوردن توجهات زیادی را جلب کرده است. در سال‌های اخیر، افزایش علاقه به ارتورکسیا عصبی، یک بیماری نسبتاً جدید که با تثبیت شدید عادات غذایی فرد و تحمیل قوانین سفت و سخت و غیر قابل انعطاف بر خود مشخص می‌شود، افزایش یافته است.

رابطه ارتورکسیای عصبی با کمال گرایی و عزت نفس

ارتورکسیای عصبی با دلمشغولی افراطی با خوردن غذاهای سالم مشخص می‌شود. ارتورکسیا شامل قوانین سفت و سخت درباره‌ی سالم بودن غذاها و رژیم غذایی است که فراتر از خوردن یک وعده‌ی غذایی سالم می‌رود.

افرادی که دچار ارتورکسیای عصبی هستند با کیفیت و خالص بودن غذایشان وسواس پیدا می‌کنند که اغلب منجر به ایجاد عادت‌های غذایی قابل توجه، کمبود تغذیه و حتی انزوای اجتماعی می‌شود.

محققانی از سنگاپور، لهستان، لبنان و ایتالیا به دنبال درک بهتری از ارتورکسیا بودند. با وجود اینکه تاکنون شناخت خوبی از ارتورکسیا بدست آمده است معیارهای تشخیصی رسمی برای آن وجود ندارد. به همین دلیل مطالعه کردن درباره‌ی آن دشوار است.

هدف محققان کشف زیربنای روان‌شناختی ارتورکسیا بود تا از این طریق بتوانند افراد در معرض خطر برای آن را شناسایی کنند و در نهایت به طراحی مداخلات اثربخش کمک کنند.

شرکت‌کنندگان در پژوهش رابطه ارتورکسیای عصبی با کمال گرایی و عزت نفس

در این مطالعه ۹۷۷ از کشورهای ایتالیا، لبنان و لهستان شرکت کردند. میانگین سنی آن‌ها ۲۲ سال و میانگین شاخص توده‌ی بدنی‌شان ۲۲ (یعنی وزن نرمال) بود. اکثریت شرکت‌کنندگان (۷۷ درصد) زن بودند.

ابزار پژوهش رابطه ارتورکسیای عصبی با کمال گرایی و عزت نفس

شرکت‌کنندگان مجموعه‌ای از ارزیابی‌های روان‌شناختی را تکمیل کردند که شامل پرسشنامه‌های زیر بود:

• پرسشنامه عادات خوردن که افکار، رفتارها و احساسات مرتبط با تمرکز افراطی بر غذای سالم را می‌سنجند
• پرسشنامه‌ی ویرایش‌شده‌ی وسواسی-جبری که نشانه‌های اختلال وسواس فکری – عملی را مورد ارزیابی قرار می‌دهد.
• پرسشنامه‌ی باورهای وسواسی به منظور ارزیابی حوزه‌های مرتبط با اختلال وسواس فکری- عملی
• مقیاس چندبعدی کمال‌گرایی که حوزه‌های مختلف کمال‌گرایی را می‌سنجند
• مقیاس عزت نفس روزنبرگ که برای اندازه‌گیری ارزشمندی خود طراحی شده است.

نتایج

نتایج به‌دست آمده از بررسی رابطه ارتورکسیای عصبی با کمال گرایی و عزت نفس به شرح زیر است:

محققان بر اساس ویژگی‌های روان‌شناختی شرکت‌کنندگان سه گروه متمایز را شناسایی کردند: تسلط بر خودِ بالا، تسلط بر خودِ متوسط ​​بر خود، و تسلط بر خودِ پایین.

• ۳۷ درصد نمونه‌ی مورد پژوهش در دسته‌ی تسلط بر خود بالا قرار گرفتند که سطوح پایینی از وسواسی-اجباری و عزت نفس بالایی داشتند.
• ۳۹.۵ درصد از شرکت‌کننده‌ها در دسته‌ی تسلط بر خود متوسط بودند. این گروه تمایلات وسواسی-اجباری و عزت نفس متوسطی داشتند.
• درنهایت ۲۳.۶ در نمونه تسلط بر خود پایینی داشتند. این گروه سطوح بالایی از وسواسی-اجباری و کمال‌گرایی داشتند و عزت نفس‌شان پایین بود.

تجزیه و تحلیل بیشتر نشان داد که افراد در خوشه‌ی خودِ تسلط پایین به طور قابل توجهی بیشتر مستعد بروز تمایلات ارتورکسی عصبی نسبت به افراد در خوشه‌ی تسلط بالا بودند. این نشان می‌دهد که کمال‌گرایی وسواس‌گونه‌ی بالا و عزت نفس پایین ممکن است افراد را مستعد گرایش به ارتورکسیای عصبی کند.

تفاوت‌های جغرافیایی نیز به عنوان یک جنبه‌ی قابل توجه از یافته‌های مطالعه بود. شرکت‌کنندگان لبنانی در مقایسه با شرکت‌کنندگان لهستانی و ایتالیایی، تمایل بیشتری به ارتورکسیای عصبی نشان دادند. این تنوع به تأثیر بالقوه‌ی عوامل فرهنگی بر تظاهرات ارتورکسیای عصبی اشاره دارد، اگرچه این مطالعه به تحقیقات بیشتر برای درک کامل این پویایی‌ها نیاز دارد.

این مطالعه، مانند همه‌ی تحقیقات، دارای محدودیت‌هایی است. برای مثال ماهیت مقطعی آن مانع استنتاج علی می‌شود. تحقیقاتی که در آینده انجام می‌شوند می‌توانند از ترکیب طیف وسیع‌تری از عوامل روان‌شناختی و فرهنگی، استفاده از تکنیک‌های نمونه‌گیری متنوع‌تر و معرف و کاوش در شرایط از طریق مطالعات طولی برای درک بهتر توسعه آن در طول زمان بهره‌مند شود.

این مطالعه بر اهمیت ارزیابی عزت نفس، علائم وسواس اجباری و کمال‌گرایی در افراد دارای گرایش به ارتورکسیای عصبی تاکید می‌کند. به نظر می‌رسد این عوامل ارتباط نزدیکی با شکل‌گیری و شدت ارتورکسیای عصبی دارند. بنابراین، مداخلات با هدف ایجاد عزت نفس و کاهش علائم اختلال وسواسی-اجباری و کمال‌گرایی ممکن است برای افرادی که در خوشه‌ی تسلط پایین بر خود هستند مفید باشد.

اعتماد به نفس پایین به عنوان یک عامل خطر مهم برای ایجاد اختلالات خوردن شناسایی شده است، یافته‌ای که توسط مطالعه‌ی حاضر پشتیبانی می‌شود.

همبستگی بین عزت نفس پایین و اختلالات خوردن را می‌توان با فشار جامعه برای انطباق با ایده‌آل‌های زیبایی توضیح داد که ممکن است افراد را وادار کند که پایبندی خود را به رژیم‌های غذایی سخت علنی نشان دهند و سعی کنند به طور بالقوه عزت نفس خود را بهبود بخشند.

اگر به این مطالعه علاقمند شدید می‌توانید مقاله‌ی اصلی را در لینک زیر مطالعه کنید:

The study, “Profiling orthorexia nervosa in young adults: the role of obsessive behaviour, perfectionism, and self-esteem,” was authored by Daniella Mahfoud, Susanna Pardini, Magdalena Mróz, Souheil Hallit, Sahar Obeid, Marwan Akel, Caterina Novara, and Anna Brytek-Matera.