۱۳ قانون موفقیت از زبان دکتر استیون هیز

دکتر استیون هِیز، نظریه‌پرداز روان‌شناسی و رواندرمانی معاصر است. او یکی از اثربخش‌ترین انواع رواندرمانی به نام درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) را ارائه کرده است. یکی از مفاهیم مهم نظریه‌ی او اجتناب تجربه‌ای است که امروزه به یک مفهوم پرکاربرد در رواندرمانی تبدیل شده است. او هم‌اکنون پروفسور دانشگاه نوادا در آمریکاست. اسیتون هیز مقاله ۱۳ قانون موفقیت را آوریل ۲۰۲۳ در وب‌سایت سایکولوژی تودی (psychology today) منتشر کرده است.

۱۳ قانون موفقیت

کلمه‌ی موفقیت اغلب اشتباه فهمیده می‌شود. در اغلب موارد موفقیت در مورد شغل یا وضعیت مالی افراد به کار می‌رود و به ندرت در مواردی مانند رشد شخصی، لذت بردن از زندگی یا حتی به عنوان یک دوست از اصطلاح موفقیت استفاده می‌شود. با این وجود، اگر نگوییم این موارد بیشتر از شغل یا وضعیت مالی فرد اهمیت دارند حداقل به اندازه‌ی آ‌ن‌ها مهم هستند. اما در نهایت این خود ما هستیم که مشخص می‌کنیم موفقیت چه معنایی برای‌مان دارد.

با این اوصاف، ۱۳ قانون وجود دارد که احتمالاً به شما کمک می‌کند به هر نوع موفقیتی که می‌خواهید دست پیدا کنید. این قوانین را من ابتدا برای موقعیت‌های کاری و آموزشی خود ایجاد کردم اما با کمی گسترش آن‌ها در سایر حوزه‌های زندگی نیز به من کمک کرده‌اند. به خاطر داشته باشید که این قوانین، مطلق نیستند و خود من تقریباً هر روز چند مورد از این قوانین را زیر پا می‌گذارم. به همین دلیل متوجه شده‌ام که وقتی با این قوانین زندگی می‌کنم کارهایم بهتر از زمانی که آن‌ها را زیر پا می‌گذارم پیش می‌روند.

در اغلب موارد، موفقیت نتیجه مراحل تدریجی و گام‌به‌گام است. بنابراین زمانی که فقط نتیجه برای ما مهم است و نسبت به آن وسواس پیدا می‌کنیم به احتمال بسیار زیاد فرآیندهایی را که ممکن است به نتیجه‌ی مورد نظر ختم شوند از دست می‌دهیم. در این حالت، ناشکیبا، بی‌قرار، نامتمرکز می‌شویم و حتی اشتیاق خود را برای ادامه دادن از دست می‌دهیم. در نتیجه لازم است که یاد بگیریم به فرآیندها اهمیت بدهیم نه فقط به نتایج.

تنها راه خوب و واقعی برای خوب شدن در کاری این است که واقعاً آن کار را انجام دهید. مثلاً اگر می‌خواهید نویسنده‌ی خوبی شوید، باید درگیر نوشتن شوید و تا می‌توانید بنویسید. یا اگر می‌خواهید برای یک نفر دوست خوبی باشید باید به او کمک کنید. اما در اغلب موارد به خاطر ترس از اشتباه که منجر به شکست خوردن می‌شود هیچ کاری نمی‌کنیم و این اشتباه بزرگتری است. اگر قرار است در کاری شکست بخوریم بهتر است در حین انجام آن باشد نه با هیچ‌کاری نکردن.

شما برای موفق شدن باید خودتان را در معرض تجربه‌های مختلف زیادی قرار دهید. روزمه‌ی خود را با استقبال از چالش‌ها پر کنید حتی زمانی که مهارت‌های لازم را ندارید. یادتان باشد که شما با درگیر شدن در چالش‌ها رشد می‌کنید. پس به راحتی به چالش‌ها خوشامد بگویید و آن را حل کنید.

انسان‌ها حیوانات اجتماعی هستند. هنگامی که با دیگران برای رسیدن به اهداف مشترکی کار می‌کنیم در بهترین حالت خود هستیم. بنابراین همکاری کنید. تیم بسازید. شبکه‌سازی کنید. آنگاه متوجه خواهید شد که دیگران به شکل غیرمنتظره‌ای به شما آموزش‌هایی می‌دهند و زندگی‌تان را غنی می‌کنند درست به همان‌ صورتی که شما برای دیگران موهبت‌هایی دارید. نگران این نباشید که چه کسی اعتبار موفقیت را به دست می‌آورد در عوض با دیگران منصفانه رفتار کنید و از آن‌ها بخواهید که منصف باشند.

این مهم‌ترین قانون موفقیت است. به قول و قرارهایتان به خودتان و با دیگران اهمیت بدهید. تعهد خود را حفظ کنید و اگر لغزش کردید به عقب برگردید و سعی کنید تعهدات خود را به صورت صد درصدی انجام بدهید.

هنگامی که کاری خوب پیش نمی‌رود به طور خودکار به دنبال علت می‌گردیم. اما به جای اینکه به درون و به اعمال خود نگاه کنیم و رویدادهای خارجی که در کنترل ماست را بررسی کنیم روی رویدادهای بیرون از خود که حتی اشتیاقی به تغییر یا چالش با آن‌ها نداریم بیش از حد تمرکز می‌کنیم. با این شیوه، ما نمی‌توانیم از خطاها و شکست‌هایمان درس عبرت بگیریم و رشد کنیم. در عوض، باید پاسخگو بودن به خود و ما را تمرین کنیم. حتی اگر به صورت ناعادلانه‌ای با ما رفتار شود بهتر است که روی آنچه می‌توانیم به عنوان فرد و گروه انجام دهیم تمرکز کنیم.

شما می‌توانید با تلاش‌هایتان تفاوت زیادی ایجاد کنید. یک شخص ناموفق هنگام ترس کناره‌گیری می‌کند و رؤیاپردازی را با کنشگری اشتباه می‌گیرد. در مقابل اما فرد موفق قدرت خود را می‌پذیرد و به شدت تلاش می‌کند. نلسون ماندلا معتقد بود که عمیق‌ترین ترس ما این نیست که کافی نیستیم بلکه عمیق‌ترین ترس ما از این است که ما قدرتی فراتر از اندازه‌گیری داریم.

ما نمی‌دانیم برای چه مدتی روی این سیاره فرصت زندگی خواهیم داشت. بدون توجه به اینکه اکنون چند ساله هستید قطعاً زمان کوتاهی در اختیار شماست که به نوبه‌ی خود دلیلی است برای اینکه شما تمام وقت و تلاش خود را روی کارهایی بگذارید که برایتان معنادار هستند. فرض کنید تا زمان مرگ شما فقط یک سال باقی مانده است. آیا می‌خواهید وقت خود را صرف یک پروژه خاص بکنید. افراد موفق تلاش می‌کنند در زمان باقی‌مانده تفاوت بزرگی ایجاد کنند و در وضعیتی باشند که به سؤال فوق پاسخ مثبت بدهند.

افراد موفق به دنبال شناسایی کسانی هستند که در کار خود بهترین هستند و آدم‌های دلسوزی به شمار می‌روند- آنها میخواهند با این افراد صحبت کنند، با آن‌ها مکاتبه داشته باشند و به آن‌ها گوش دهند. آن‌ها به دنبال گفتگو درباره ایده‌ها و چشم‌اندازی برای احتمالات مختلف هستند. لیدرهای رشته‌ی خود را بشناسید، و با آن‌ها وقت بگذرانید. در زندگی اجتماعی خود نیز به دنبال افراد وفادار، اخلاق‌مدار و مهربان باشید. افرادی را پیدا کنید که از آن‌ها خوب یاد بگیرید.

افرادی که به دنبال موفقیت هستند اگر صرفاً به دنبال نتیجه باشند مستعد تقلب و فربیکاری و کنار گذاشتن صداقت خود هستند. موفقیت‌هایی که از این راه بدست می‌آید باعث دردسرهای خاصی می‌شوند. اگر شما صداقت خود را به منظور دستیابی ب یک نتیجه‌ی خاص زیر پا بگذارید به این نتیجه می‌رسید که فعالیت‌ها فاقد ارزش‌اند. در این وضعیت بازیگوشی از بین می‌رود و به جای لذت بردن شما به یک ابزار برای رسیدن به نتیجه تبدیل شده‌اید.

بله شما ممکن است دیگران را فریب دهید. اما چه کسی با کف زدن احمق‌ها، سربلند می‌شود؟ در عوض اگر دچار لغزش شدید و صداقت خود را زیر پا گذاشتید حتی خیلی کم، فوراً آسیب‌ها را جبران کنید و به صداقت خود برگردید حتی بیشتر از قبل.

افراد موفق دارای اعتماد به نفس هستند. اما اعتماد به نفس آن‌ها فراتر از یک احساس ساده است. آن‌ها اعتماد به نفس خود را از طریق باور داشتن به خود یعنی وفاداری به خود در عمل نشان می‌دهند. بنابراین شما نیز باید به دنبال سعادت خود باشید نه اینکه فقط حرف آن را بزنید حتی اگر به معنای پذیرفتن ریسک‌های گهگاهی باشد.

همانطور که به سمت اهداف خود پیشروی می‌کند باید یاد بگیرید چگونه تمرکز خود را تقویت کنید. حواس‌پرتی‌ها و درخواست‌ها همراه با سطح موفقیت افزایش پیدا می‌کنند و بنابراین شما نیاز دارید که تعادل خود را حفظ کنید. از این رو یاد بگیرید که نه بگویید. اولویت‌های خود را تعیین کنید. آن‌ها را دنبال کنید و برای وقت خود ارزش قائل شوید.

البته نمی‌توان از همه قوانین پیروی کرد.