یکی از دلایل اصلی اثربخشی رواندرمانی، درمان سبک دلبستگی اجتنابی است؛ زیرا با تغییر این سبک دلبستگی، مشکلات ارتباطی، افسردگی، اضطراب و برخی از اختلالات شخصیتی درمانجویان حلوفصل میشود.
من در مقالههای قبلیام در وبسایت اسکیمالوژی به طور مفصل به توضیح نظریهی دلبستگی و سبک دلبستگی آشفته پرداختهام. از این رو، در این مقاله سعی خواهم کرد که مطالبی را دربارهی درمان سبک دلبستگی اجتنابی نیز بهطور کامل در اختیار شما قرار دهم.
سبک دلبستگی اجتنابی یعنی تمایل فرد به اجتناب از روابط صمیمی و عاطفی، سرکوب احساسات خود، استقلال و خوداتکایی افراطی. این سبک دلبستگی زمانی شکل میگیرد که والدین کودک از نظر عاطفی در دسترس و پاسخگو نیستند، یا رفتار تنبیهی دارند.
سبک دلبستگی اجتنابی در بزرگسالی به شکل دلبستگی اجتنابی-طردکننده ادامه مییابد که منجر به انکار اهمیت احساسات، اجتناب از صمیمیت عاطفی و فاصله گرفتن در روابط میشود؛ با این هدف که فرد از خود در برابر طرد شدن محافظت کند.
درمان سبک دلبستگی اجتنابی به شما کمک میکند که از زخمهای دوران کودکی خود و تأثیر منفی آنها بر زندگی فعلی و روابط عاشقانهتان رهایی پیدا کنید.
سبک دلبستگی اجتنابی چیست؟
قبل از پرداختن به درمان سبک دلبستگی اجتنابی بهتر است که به طور کامل با دلبستگی اجتنابی و نحوهی شکلگیری و تأثیرگذاری آن بر زندگی و روابط آگاه شوید.
سبک دلبستگی اجتنابی در کنار سبک دلبستگی آشفته یکی از انواع دلبستگیهای ناایمن است که ریشه در دوران کودکی دارد. علت اصلی شکلگیری دلبستگی اجتنابی این است که والدین یا مراقب اصلی کودک نیازهای عاطفی او را نادیده میگیرند، در دسترس نیستند، رفتار طردکننده دارند یا به او توجه نمیکنند.
در این شرایط کودک امید خود را نسبت به برآورده شدن نیازهای خود از سوی والدین ناامید میشود. در نتیجه ناراحتیها و آسیبپذیریهای عاطفی خود را سرکوب میکند و به جای آن به خوداتکایی روی میآورد.
طبق مطالعهای که در سال ۲۰۱۲ توسط روانشناسان کرهی جنوبی با عنوان «تأثیر دلبستگی، خلقوخو و فرزندپروری بر رشد انسانی» در دپارتمان کودکان دانشگاه پزشکی کوسین انجام شده، میتوان نتیجه گرفت که کودک به منظور حفظ آرامش و استقلال خود، از ایجاد رابطه با والدین ناکامکننده فاصله میگیرد و از ایجاد دلبستگی با آنها خودداری میکند تا از طرد شدن از سوی آنها در امان بماند. نتایج این مطالعه در ژورنال کودکان کرهای منتشر شده است.
دلبستگی اجتنابی در دوران کودکی
یکی از مهمترین مراحل درمان سبک دلبستگی اجتنابی، درک نحوهی شکلگیری، شناسایی ویژگیها و نشانههای آن در دوران کودکی است.
کودکان به هنگام احساس نیاز یا زمانی که در شرایط ناخوشایندی قرار میگیرند برای کسب امنیت و آرامش به آغوش والدین پناه میبرند. اما اگر والدین بهدرستی پاسخگو یا در دسترس نباشند، آنگاه احساس بیپناهی آنها را زجر میدهد و دچار درد روانی و دلهرهی تنها ماندن میشود و احساس رهاشدگی تمام وجودشان را فرامیگیرد.
کودکِ درمانده و تنها در این شرایط، امید به آغوش گرم و لمس دستان نوازشگر را درون خود میکُشد و تلاش میکند که خودش برای خودش کاری انجام دهد. یکی از این اقدامات این است که دلبستهی مراقبان خود نباشد و از آنها فاصله بگیرد و روی پاهای کوچک خودش بایستد. زیرا اگر دلبستهی کسی باشی و به دادت نرسد درد بیشتری دارد تا وقتی که دلبسته نباشی.
کودکان دارای سبک دلبستگی اجتنابی به تجربه یاد میگیرند که از مراقبان خود که اغلب بیتوجه یا ناهماهنگ با نیازهای آنها هستند، انتظار مراقبت و توجه مداوم نداشته باشند. مراقبت و توجه برای آنها به آرزوهای محال تبدیل میشوند.
در نتیجه، این کودکان، ناامید از جستوجوی آرامش به خوداتکایی و استقلال روی میآورند تا خودشان راهی برای آرامش خود پیدا کنند، تا دوباره از یک سوراخ دوبار گزیده نشوند.
کودکان اجتنابی نیازهای عاطفی خود را سرکوب کرده و حتی در شرایط استرسزا از جستوجوی آرامش اجتناب میکنند. آنها برای اجتناب از طرد شدن یا ناامیدی، از نظر عاطفی با دیگران فاصله میگیرند و نیازهای خود به محبت را نادیده میگیرند.
دلبستگی اجتنابی باعث میشود که مهارتهای اجتماعی آنها رشد نکند، درک کمتری از تعاملات بین فردی داشته باشد و بیشتر به انزوای اجتماعی گرایش پیدا کند.
سبک دلبستگی اجتنابی در بزرگسالی
کودک درمانده و ناامید از دریافت محبت و توجه، وقتی به بزرگسالی میرسد همان سبک دلبستگی اجتنابیاش را به صورت دلبستگی اجتنابی-طردکننده ادامه میدهد. در بزرگسالی معمولاً دید منفی نسبت به دیگران پیدا میکند و اعتماد کردن به دیگران برایش دشوار میشود. به همین دلیل گاهی درمان سبک دلبستگی اجتنابی دشوار میشود، زیرا اعتماد کردن به درمانگر نیز برای آنها دشوار است.
این افراد از نزدیکی عاطفی در روابط عاشقانه واهمه دارند و در روابط دوستانه احساس ناراحتی میکنند. بزرگسالان اجتنابی تحمل کمی برای صمیمیت عاطفی یا فیزیکی دارند و ترجیح میدهند فاصلهی خود را حفظ کنند تا از آسیبهای عاطفی یا طرد شدن احتمالی جلوگیری کنند. همان قصهی کودکی از سر گرفته میشود.
این افراد، اغلب خود را تنها منبع قابلاعتماد میدانند. آنها معمولاً به خوداتکایی بالا روی میآورند، دید مثبتی نسبت به خود دارند و از اعتمادبهنفس بالایی برخوردار هستند. تمامی این موارد، نقابی است که بر چهرهی ناامید خود زدهاند.
استقلال افراطی این افراد مانعی در ایجاد دوستیهای نزدیک و ارتباطات معنادار میشود. این افراد بیشتر با مسائلی مانند مشکلات تعهد و ترس از آسیبپذیری روبرو هستند، ترجیح میدهند روابطشان سطحی باشد و توقعی ندارند که دیگران نیازهای عاطفیشان را درک و برآورده کنند. از این رو، درمان سبک دلبستگی اجتنابی روش بسیار خوبی برای برآورده کردن نیازهای عاطفی به شمار میرود.
ویژگیهای کودکان با سبک دلبستگی اجتنابی
کودکان دارایِ سبک دلبستگی اجتنابی ویژگیهایی مانند استقلال، اتکا به خود، فاصلهگیری عاطفی، کمبود همدلی، اجتناب از نزدیکی و روابط ضعیف با همسالان دارند. درک این ویژگیها به درمان سبک دلبستگی اجتنابی کمک میکند. در زیر این ویژگیها توضیح داده شدهاند:
- استقلال یا اتکا به خود: سبک دلبستگی اجتنابی باعث میشود که کودکان بر اتکا به خود تأکید افراطی داشته باشند. آنها تمایلی به وابستگی به دیگران ندارند و ترجیح میدهند از همسالان یا والدین خود به هنگام نیاز به امنیت و حمایت هیچ کمکی نگیرند. اولویت دادن به استقلال شخصی، مانع از شکلگیری روابط نزدیک با مراقبین و همسالان میشود و به نوبهی خود به رشد اجتماعی آنها آسیب میزند. این کودکان نسبت به حضور یا غیبت مراقبان خود بیتفاوت به نظر میرسند و واکنشهای عاطفی کمی نشان میدهند.
- فاصلهی عاطفی: کنارهگیری عاطفی در کودکان دارای دلبستگی اجتنابی شامل بازداری احساسات و نادیده گرفتن احساسات دیگران است؛ زیرا باور دارند که نشان دادن احساساتی مانند ترس، غم یا خشم، آسیبپذیری آنها را برملا میسازد.
- کمبود همدلی: کودکان اجتنابی نیازها و احساسات دیگران را نادیده میگیرند و کماهمیت میشمارند. این کودکان در برابر احساسات دیگران بیتفاوت هستند و تمایلی به شرکت در موقعیتهای همدلانه ندارند. تسلی دادن به همسالان برای آنها چالشبرانگیز است، زیرا نهتنها قادر به شناسایی نیازهای عاطفی دیگران نیستند بلکه علاقهای به انجام آن نیز ندارند.
- اجتناب از نزدیکی: کودکان اجتنابی برای محافظت از خود در برابر ناامیدی یا طرد شدن، از نزدیکی اجتناب میکنند. این کودکان یاد گرفتهاند که تلاش برای نزدیکی به مراقبان یا والدین با بیتوجهی یا طرد پاسخ داده میشود و بنابراین انتظار دارند که در روابط دیگر نیز نتایج مشابهی را تجربه کنند.
- روابط ضعیف با همسالان: کودکان اجتنابی در روابط خود انتظار طرد شدن دارند و باعث افزایش خصومت و پرخاشگری میشود که بهعنوان مکانیزم دفاعی در برابر طرد شدن احتمالی عمل میکند. این افراد اغلب انتظارات کمی از دوستی دارند و این امر باعث بیاعتمادی، عدم نزدیکی و کاهش حمایت عاطفی از سوی همسالان میشود.
علت شکلگیری سبک دلبستگی اجتنابی در کودکان
دلبستگی اجتنابی زمانی شکل میگیرد که والدین یا مراقبان از تماس فیزیکی اجتناب کرده و به طور مکرر تلاشهای نوزاد برای جلب آرامش و امنیت را نادیده میگیرند. در زیر سایر علتهای شکلگیریِ دلبستگی اجتنابی در کودکان توضیح شده است:
- مراقبت غیرپاسخگو: مراقبان نوزادان اجتنابی نیازهای اساسی کودک را تأمین میکنند، اما در مواقعی که کودک به دنبال حمایت عاطفی است، بیتوجه، غیرپاسخگو، طردکننده یا خصمانه رفتار میکنند.
- تنبیههای سختگیرانه: تنبیههای سخت و آزاردهنده تأثیر منفی بر رشد عاطفی کودکان دارد و باعث ایجاد روشهای ناسالم برای مقابله با احساسات میشود. کودکانی که تحت کنترل شدید والدین خود هستند، از صمیمیت عاطفی به عنوان روشی برای خودحفاظتی اجتناب میکنند. دلبستگی اجتنابی با سبک فرزندپروری مستبدانه مرتبط است که در آن والدین از قوانین سخت استفاده میکنند و گرمای عاطفی کمتری دارند.
- تروما در دوران کودکی: تروما در دوران کودکی با دلبستگی اجتنابی مرتبط است. تجربهی مکرر تروما در دوران کودکی، مانند سوءاستفاده جسمی، توانایی کودکان را برای تنظیم احساسات و تعامل با دیگران مختل میکند و باعث میشود نوزادان از تجربههای عاطفی و صمیمیت اجتناب کنند.
بخشی از درمان سبک دلبستگی اجتنابی شامل شناسایی علتهای شکلگیری آن است. شما باید بتوانید دلیل شکلگیری دلبستگی اجتنابی خود را درک و خاطرات دوران کودکیتان را که به آن مرتبط است مرور کنید.
نشانههای دلبستگی اجتنابی در کودکان
نشانههای دلبستگی اجتنابی در کودک شامل عدم نشان دادن ناراحتی، نادیده گرفتن مراقب، مقاومت در برابر تماس فیزیکی، اجتناب از تماس چشمی، تنها بازی کردن و خودداری از ابراز احساسات است. شناسایی این نشانهها گام مهمی در درمان سبک دلبستگی اجتنابی است. در زیر به علائم سبک دلبستگی اجتنابی در کودکان اشاره شده است:
- گریه نکردن یا نشان ندادن ناراحتی هنگام جدا شدن از مراقب: کودکی که دلبستگی اجتنابی دارد، برای به دست آوردن آرامش تلاش نمیکند و به نظر میرسد که در مدیریت ناراحتیاش، خودکفاست. این کودک هنگام ترک یا بازگشت مراقب، گریه نمیکند و بیتفاوت باقی میماند. این بیتفاوتی به این دلیل است که مراقب بهعنوان منبع حمایت در نظر گرفته نمیشود.
- نادیده گرفتن مراقب: کودکان اجتنابی حتی زمانی که والدین حضور دارند و سعی میکنند با آنها تعامل کنند، آنها را نادیده میگیرند.
- تنها بازی کردن: کودکان اجتنابی ترجیح میدهند که تنها بازی کنند و به جای جستوجو برای تعامل اجتماعی یا ارتباط با دیگران، به تنهایی خود را سرگرم کنند.
- مقاومت در برابر تماس فیزیکی: کودکان با دلبستگی اجتنابی، دیگران را غیرقابل اعتماد و بیتوجه میبینند و بنابراین از تماس فیزیکی مانند بغل کردن یا در آغوش گرفتن اجتناب میکنند.
- اجتناب از تماس چشمی: کودکان اجتنابی از برقراری تماس چشمی با مراقب خود اجتناب میکنند تا فاصلهی عاطفی خود را حفظ کنند و نشان دهند که از برقراری ارتباط یا درگیر شدن در تبادلات صمیمی پرهیز دارند.
- خودداری از ابراز احساسات: کودکان اجتنابی بهمنظور سرکوب احساسات خود، وانمود میکنند که آرام و متین هستند. این کودکان نمایش احساسات را به عنوان نشانهای از آسیبپذیری میبینند و سعی میکنند از آن اجتناب کنند.
نشانههای سبک دلبستگی اجتنابی-طردکننده در بزرگسالان
نشانههای سبک دلبستگی اجتنابی-طردکننده در بزرگسالان شامل اجتناب از صمیمیت، نشان دادن استقلال، رد کردن احساسات، دشواری در اعتماد به دیگران، و مشکلات در برقراری ارتباط عاطفی است. در زیر به برخی از این علائم اشاره شده است:
- جدایی عاطفی: بزرگسالان با دلبستگی اجتنابی-طردکننده از لحاظ عاطفی از دیگران جدا هستند. آنها صمیمیت عاطفی و فیزیکی را کماهمیت میدانند و در برقراری نزدیکی عاطفی مشکل دارند. این افراد اغلب در بیان احساسات خود یا دلداری دادن به دیگران دچار مشکل میشوند.
- استقلال: بزرگسالان اجتنابی-طردکننده برای استقلال و خودکفایی ارزش زیادی قائل هستند و از اتکا به دیگران برای حمایت یا نیازهای عاطفی اجتناب میکنند. آنها صمیمیت را تهدیدی برای خودمختاری خود میبینند.
- نگرش طردکننده: افراد دارای دلبستگی اجتنابی-طردکننده اغلب احساسات یا نیازهای دیگران را بیارزش یا کماهمیت میدانند و در روابط با خانواده، دوستان یا شریک عاطفی خود فاصلهی عاطفیشان را حفظ میکنند.
- اجتناب از صمیمیت: این افراد در ایجاد ارتباط عاطفی عمیق با همسر خود مشکل دارند. آنها میخواهند از ایجاد تعهدات کامل در روابط اجتناب کنند و نگران از دست دادن استقلال خود در روابط هستند. آنها معمولاً در صمیمیت عاطفی احساس تحت فشار بودن میکنند و از موقعیتهایی که حس مسئولیت به دیگران را ایجاد میکنند، دوری میکنند.
- سرکوب افکار: آنها از سرکوب افکار به جای ارزیابی مجدد، برای مقابله با ناراحتی استفاده میکنند.
- عدم همدلی: بزرگسالان اجتنابی-طردکننده در همدلی با دیگران مشکل دارند و خواستههای عاطفی شریک زندگی خود را غیرمنطقی یا اغراقآمیز میبینند.
- عدم نوعدوستی: افراد با دلبستگی اجتنابی کمتر تمایل دارند در فعالیتهای نوعدوستانه، مانند کمک به شخصی که در شرایط اضطرابی است، مشارکت کنند.
این نشانهها باعث ایجاد مشکلات فراوانی در زندگی میشوند؛ اما بعد از درمان سبک دلبستگی اجتنابی تمامی این علائم کاهش پیدا میکنند.
آیا کودکان دارای سبک دلبستگی اجتنابی در معرض خطر بیشتری برای مشکلات روانی هستند؟
بله، کودکان دارای سبک دلبستگی اجتنابی در مقایسه با کودکان دارای دلبستگی ایمن، در معرض خطر بیشتری برای مشکلات روانی قرار دارند. دلبستگی اجتنابی با اختلالات روانشناختی مانند افسردگی، اضطراب، اختلال وسواس فکری-عملی، اختلال استرس پس از سانحه، نشانههای جسمانی و عادات غذایی غیرعادی مرتبط است. به همین دلیل درمان سبک دلبستگی اجتنابی اهمیت زیادی پیدا میکند.
طبق مطالعهای در سال 2012 تحت عنوان «دیدگاه دلبستگی در آسیبشناسی» که توسط ماریو میکولینسر و همکارانش انجام شد و در World Psychiatry منتشر گردید، اختلالات شخصیتی که به سبک دلبستگی اجتنابی مرتبط هستند، شامل اختلالات اسکیزوئید و اجتنابی میباشند.
کودکان دارای دلبستگی اجتنابی که تجربهی تروما نیز دارند، در معرض خطر بالاتری برای تلاشهای خودکشی قرار دارند. کودکان اجتنابی پیشنهاد کمک را بهطور منفی درک میکنند که منجر به ارتباطات اجتماعی حمایتی محدود و احساس انزوا میشود.
طبق مطالعهای در سال 2022 تحت عنوان «آسیبهای دوران کودکی آسیبپذیری برای تلاش به خودکشی در بزرگسالی از طریق دلبستگی اجتنابی» که در فرانسه انجام شد و در Comprehensive Psychiatry منتشر گردید، انزوا از دیگران همراه با جدایی عاطفی، خطر رفتارهای خودکشی را افزایش میدهد.
تأثیر سبک دلبستگی اجتنابی بر روابط
بزرگسالانی که سبک دلبستگی اجتنابی دارند اولویت زیادی به استقلال و خوداتکایی میدهند که این امر به شکل ناراحتی از نزدیکی عاطفی و فیزیکی بروز میکند. زوجهای اجتنابی وقتی صمیمیت وارد رابطهشان میشود، احساس میکنند باید از لحاظ عاطفی از خودشان محافظت کنند و همچنین تحمل پایینی برای اشتراکگذاری عاطفی عمیق، دارند.
افراد اجتنابی معمولاً به دنبال همسر مستقل یا روابط کوتاهمدت میروند، زیرا در تعهد و آسیبپذیری عاطفی مشکل دارند. ناراحتی از لمس فیزیکی و مشکل در اشتراکگذاری احساسات یا افکار اغلب منجر به عدم حمایت در روابط میشود، بهویژه زمانی که ارتباط عاطفی بیشتری نیاز است.
افراد اجتنابی معمولاً این احساسات را سرکوب یا پنهان میکنند تا خوداتکاییشان را حفظ کنند. این حس آزادی به قیمت ارتباطات عاطفی عمیقتر به دست میآید که باعث میشود شریک زندگیشان احساس کند که حمایت و درک نمیشود. اجتناب معمولاً باعث تنش در روابط میشود و حفظ روابط سالم و رضایتبخش را برای افراد اجتنابی دشوار میسازد.
درمان سبک دلبستگی اجتنابی در کودکان
درمان سبک دلبستگی اجتنابی در کودکان شامل رواندرمانی کودک-والدین (CPP)، درمان تعامل کودک-والدین (PCIT)، درمان شناختی-رفتاری (CBT)، بازیدرمانی، خدمات آموزش ویژه و کلاسهای والدین است.
- رواندرمانی کودک-والدین: این درمان یک مداخلهی دوجانبه و مبتنی بر دلبستگی است که هدف آن تقویت ارتباط سالمتر بین کودک (صفر تا پنج سال) و والدین است. این درمان به حل مشکلات صمیمیت عاطفی کمک میکند، بهویژه برای کودکانی که مراقبین آنها از لحاظ عاطفی در دسترس نیستند یا بیتوجهاند. این درمان مشکلاتی مانند افسردگی، اضطراب، انزوای اجتماعی و شکایات جسمانی را کاهش میدهد و در نهایت به درمان سبک دلبستگی اجتنابی کمک میکند.
- درمان تعامل کودک-والدین: این روش برای درمان سبک دلبستگی اجتنابی، کیفیت رابطهی والدین و کودک را با تغییر الگوهای تعاملی بین آنها بهبود میبخشد. این درمان شامل جلساتی است که در آن درمانگران به والدین کمک میکنند تا از مهارتهای ارتباطی مثبت استفاده کنند، مرزهای مناسب را تعیین و حمایت مداوم فراهم کنند. این درمان بهویژه در ایجاد صمیمیت عاطفی و کاهش رفتارهای اجتنابی مؤثر است و به کودک کمک میکند تا در رابطه با مراقب خود احساس امنیت بیشتری داشته باشد.
- درمان شناختی-رفتاری: این روش درمان سبک دلبستگی اجتنابی به کودکان کمک میکند تا احساسات خود را مورد نظارت قرار دهند، الگوهای فکری و رفتاری ناکارآمد را شناسایی کرده و آنها را با رفتارهای سالمتر جایگزین کنند. علاوه بر این، درمان شناختی-رفتاری به کودکان کمک میکند تا از رفتارهای ناکارآمد ناشی از نیازهای برآوردهنشده یا شکست در ارتباط آگاه شوند.
- بازیدرمانی: به کودکان کمک میکند تا با همسالان خود تعامل داشته باشند، موقعیتهای اجتماعی را مدیریت و احساسات خود را در یک محیط آرام بیان کنند. بازیدرمانی فضایی امن برای کاوش احساسات فراهم میکند و مهارتهای ضروری برای روابط سالمتر را توسعه میدهد.
- خدمات آموزش ویژه: برخی از کودکان به حمایت اضافی برای دستیابی به موفقیتهای تحصیلی و اجتماعی نیاز دارند. خدمات آموزش ویژه به کودکان کمک میکند تا با همسالان و مراقبین خود بهطور مؤثر ارتباط برقرار کنند، دلبستگی امنی ایجاد کنند و سلامت کلی خود را بهبود بخشند.
- کلاسهای مهارتهای والدینی: این کلاسها به والدین ابزارهایی برای درک نیازهای دلبستگی، تقویت صمیمیت عاطفی و حمایت از کودکان در ایجاد روابط سالم میدهند. پرداختن به مسائل دلبستگی اغلب بهصورت بهبود مهارتهای فرزندپروری است که پیوند والد-کودک را تقویت میکند.
اگر احساس میکنید کودک شما مشکلات مرتبط با دلبستگی را تجربه میکند بهتر است که با مراجعه به یکی از انواع رواندرمانی، برای درمان سبک دلبستگی اجتنابی او اقدام کنید.
درمان سبک دلبستگی اجتنابی در بزرگسالی
برای درمان سبک دلبستگی اجتنابی در بزرگسالی، باید الگوهای اجتناب در روابط را شناسایی و برطرف کرده، اعتماد در روابط را بسازید و از کمک حرفهای استفاده کنید. در ادامه مراحل غلبه بر سبک دلبستگی اجتنابی در بزرگسالی آمده است:
- شناسایی و پذیرش سبک دلبستگی خود: اولین گام برای غلبه بر دلبستگی اجتنابی، شناسایی و پذیرش این سبک دلبستگی است. ممکن است برای افرادی که دلبستگی اجتنابی دارند پذیرش نیاز به تغییر دشوار باشد، اما شناسایی الگوهای اجتناب در روابط و پذیرش نیاز به کمک ضروری است. باید بفهمید که سبک دلبستگی شما یک مکانیزم مقابلهای است که به مرور زمان شکل گرفته و تغییر آن نیازمند زمان و تلاش است.
- ساختن اعتماد در روابط: با گامهای کوچک و منظم به سمت اعتماد کردن به دیگران حرکت کنید. در حالی که به گسترش ارتباطات عمیقتر میپردازید صبور و درککننده باشید. بر روی برقراری ارتباط باز و صادقانه در مورد احساسات و نیازهای خود تمرکز کنید.
- تمرین شفقت به خود: هنگام تلاش برای تغییر سبک دلبستگی خود، شفقت به خود را تمرین کنید. از خود-انتقادی پرهیز کرده و بر پیشرفت خود تمرکز کنید. درک کنید که تغییر الگوهای رفتاریِ عمیقاً ریشهدار، نیازمند زمان و تلاش است و ممکن است در این مسیر با موانعی روبهرو شوید. در حالی که این فرآیند را طی میکنید به خودتان محبت کنید.
- چالش با باورهای منفی: افراد اجتنابی معمولاً باورهای منفی زیادی در مورد روابط دارند. این باورها را شناسایی کرده و با شواهد مخالف آنها را به چالش بکشید. باورهای منفی را با افکار مثبت و واقعبینانهتر جایگزین کنید.
- ایجاد مکانیزمهای مقابلهای سالم: راههای سالمی برای مدیریت استرس و احساسات پیدا کنید، مانند ورزش، ذهنآگاهی یا سرگرمیهای مختلف. از مکانیزمهای مقابلهای ناسالم مانند سوءمصرف مواد یا انزوا نیز پرهیز کنید.
- جستجوی کمک حرفهای: یک متخصص بهداشت روان، مانند روانشناس یا درمانگر، میتواند به شما کمک کند تا علل ریشهای سبک دلبستگی اجتنابی خود را درک کنید. رواندرمان میتواند راهنمایی و پشتیبانی ارزشمندی در ایجاد مکانیزمهای مقابلهای سالمتر فراهم کند. کار کردن با یک درمانگر میتواند به شما کمک کند تا هرگونه تروما یا تجربیات دوران کودکی که به باعث شکلگیری سبک دلبستگی اجتنابی شده را شناسایی و پردازش کنید.
یکی از انواع بسیار مؤثر رواندرمانی برای درمان سبک دلبستگی اجتنابی، طرحوارهدرمانی است. این رویکرد درمانی معتقد است که وقتی نیازهای عاطفی کودک مانند دلبستگی ایمن برآورده نمیشود طرحوارههای ناسازگار اولیه شکل میگیرند. از این رو، سبک دلبستگی اجتنابی به معنای وجود طرحوارههای ناسازگار در شخصیت شماست.
طرحوارهدرمانی به شما کمک میکند با شناسایی طرحوارههای ناسازگار ریشهی اصلی شکلگیری دلبستگی اجتنابی خود را درک کنید. علاوه بر این با استفاده از تکنیکهایی مانند تصویرسازی ذهنی که شما را به مرور خاطرات تروماتیک دوران کودکی ترغیب و به شما کمک میکند مسیر درمان سبک دلسبتگی اجتنابی خود را به درستی طی کنید.
آیا میتوان از ایجاد سبک دلبستگی اجتنابی در کودکان پیشگیری کرد؟
اگرچه درمان سبک دلبستگی اجتنابی امکانپذیر است، اما بهتر است از ابتدا از شکلگیری آن جلوگیری کرد.
شما میتوانید از طریق ایجاد احساس امنیت و اطمینان از بروز سبک دلبستگی اجتنابی در کودک خود جلوگیری کنید. پاسخدهی مستمر به نیازها و نشان دادن این که او مورد حمایت و محبت قرار دارد، به کودک کمک میکند تا درک کند که جهان قابل اعتماد است. سبکهای فرزندپروری مثبت مانند سبک مقتدر، معمولاً باعث ایجاد دلبستگی ایمن میشوند.
کودکان به شدت تحت تأثیر حضور عاطفی مراقبان خود هستند. آگاهی از احساسات خود به شما کمک میکند تا به نیازهای کودک خود به طور حساس پاسخ دهید. فضایی امن برای دنیای عاطفی کودک خود ایجاد کنید. در ارتباط با او حاضر و توجهمند باشید و تا میتوانید به او محبت کنید.
نیاز او به نزدیکی و تأیید را در آغوش بگیرید. تمامی احساسات او را به رسمیت بشناسید و از ناراحتی تا شادی او را درک کنید. با کلمات، احساسات او را بیان کنید تا کودک احساس درک شدن و ارزشمند بودن کند.
سپری کردن اوقاتِ با کیفیت با کودک به ایجاد دلبستگی ایمن کمک میکند. فعالیتهایی مانند بازی کردن، صحبت کردن و لذت بردن از زمان مشترک باعث ایجاد پیوند عاطفی قوی میشود. ثبات و تداوم در پاسخها اهمیت دارد—هنگامی که کودک شما ناراحت است، با مراقبت و محبت به او پاسخ دهید.
به طور منظم نشان دهید که شما برای او در دسترس هستید، بدون اینکه او را به خاطر اشتباهات یا ترسهایش شرمنده کنید، زیرا این کار احساس امنیت او را تقویت میکند. از شرمساری یا انتقاد خودداری کنید زیرا این امر منجر به احساس ناکافی بودن و فاصله عاطفی میشود و الگوهای دلبستگی اجتنابی را تقویت میکند.
در انتها اگر قرار است که از ایجاد سبک دلبستگی اجتنابی در کودک پیشگیری کنید مهم است که مراقبت سلامتی خود باشید. خواب کافی و مراقبت از سلامت عاطفی شما ضروری است، زیرا کمبود خواب منجر به تحریکپذیری و دشواری در مدیریت احساسات میشود که بر نحوهی پاسخدهی شما به کودک تأثیر میگذارد. حفظ تعادل عاطفی در خودتان، کودک شما را به سمت رشد سبک دلبستگی ایمن هدایت میکند.
جمعبندی
درمان سبک دلبستگی اجتنابی یکی از اقدامات بسیار مهم و اثربخشی است که شما میتوانید برای تغییر مشکلات اساسی زندگیتان انجام دهید. من در این مقاله، روشهای درمان سبک دلبستگی اجتنابی در کودکان و بزرگسالان را تشریح کردم و روشهایی خودیاری مهمی را در اختیارتان قرار دادم.
علاوه بر این ویژگیها، نشانهها و نحوهی شکلگیری آن را در اختیارتان گذاشتم. همچنین روشهایی را برای پیشگیری از شکلگیری آن در کودکان توضیح دادم. اگر آنچه در این مقاله گفته شد دربارهی شما صدق میکند بهتر است برای درمان سبک دلبستگی اجتنابی خود اقدامات لازم را انجام دهید.
برای ارتباط با ما درباره درمان سبک دبستگی اجتنابی در انتهای مطلب کامنت بگذارید. علاوه بر این میتوانید در اینستاگرام و تلگرام ما را دنبال کنید.
- اینستاگرام: schema.therapy
- تلگرام: psychologistnotes
- ایمیل: schemalogy@gmail.com
برخی از منابع مهم برای درمان سبک دلبستگی اجتنابی:
Ainsworth, MD, Bell, SM.(1970). Attachment, exploration, and separation: Illustrated by the behavior of one-year-olds in a strange situation. Child Development, 41(1), 49-67.
Bowlby, J.(1982). Attachment and Loss: Volume 1 Attachment. 2nd ed. New York: Basic Books.
Mikulincer, M., Shaver, P.R. (2007). Attachment in Adulthood: Structure, Dynamics, and Change. Guilford Press.
