ترس از ترک شدن چیست؟

یکی از مشکلاتی که عموماً ریشه در دوران کودکی دارد و روی روابط بزرگسالی تأثیر منفی می‌گذارد ترس از ترک شدن است. ترس از ترک شدن (Fear Of Abandonment) به نوعی اضطراب اشاره دارد که در آن فرد از احتمال ترک شدن یا از دست دادن عزیزان خود دچار نگرانی شدید و مداوم می‌شود. این ترس می‌تواند به طور جدی بر روی روابط فرد تأثیر بگذارد و اغلب ناشی از تجربیات قبلی ترک شدن یا رهاشدگی است. در زیر به توضیحات بیشتری در مورد این موضوع می‌پردازیم:

علائم و نشانه‌های مسائل مربوط ترس از ترک شدن

ترس از ترک شدن یکی از نشانه‌های طرحواره رهاشدگی است. افرادی که این طرحواره را دارند عموماً نگران از دست دادن روابط هستند و بر این باورند که افرادِ مهم زندگی‌شان به زودی آن‌ها را ترک خواهند کرد یا در عشق‌ورزی بی‌ثبات و غیرقابل پیش‌بینی هستند. به این معنا که ممکن است لحظه‌ای در دسترس باشند و لحظه‌ی دیگر کلاً غیب‌شان بزند.

«مشکلات مرتبط با ترس از ترک شدن» اصطلاحی است که به ترس شدید از از دست دادن عزیزان یا ترک رابطه اشاره دارد. این ترس می‌تواند ناشی از تروما، اضطراب و سایر شرایط روانی باشد.

ترس از ترک شدن یک اختلال روانی نیست بلکه نوعی اضطراب است که می‌تواند به طرق مختلف بروز کند. برای مثال، افرادی که از ترک شدن می‌ترسند ممکن است در روابط خود احساس ناامنی کنند و به طور مکرر از شریک زندگی خود اطمینان بخواهند. این حالت به عنوان سبک دلبستگی مضطرب شناخته می‌شود.

افراد با سبک دلبستگی مضطرب ممکن است:

• نگران ترک شدن توسط دوستان یا شریک زندگی باشند
• به طور مداوم به دنبال نشانه‌هایی باشند که دیگران آنها را دوست ندارند
• نیاز به اطمینان مکرر داشته باشند که دیگران آنها را دوست دارند
• همیشه تلاش کنند دیگران را راضی کنند، حتی به هزینه خودشان
• در روابط ناسالم بمانند به دلیل ترس از تنهایی

نشانه‌های ترس از ترک شدن در کودکان

ترس از ترک شدن به علت تجربه‌های مورد غفلت واقع‌شدن در دوره‌ی کودکی شکل می‌گیرد. با این وجود در کودکان، تا حدی نگرانی از ترک شدن توسط مراقبان در مراحل اولیه رشد طبیعی است. این موضوع به عنوان اضطراب جدایی شناخته می‌شود. اضطراب جدایی در نوزادان و کودکان خردسال شایع است و معمولاً بین ۶ تا ۱۲ ماهگی آغاز می‌شود و در حدود ۳ سالگی به اوج می‌رسد. نشانه‌ها شامل موارد زیر است:

ترس از ترک شدن در زندگی

ترس از ترک شدن می‌تواند بسته به علتی که باعث شکل‌گیری آن شده است به طرق مختلفی در زندگی فرد ظاهر شود. با این حال، این اضطراب معمولاً باعث می‌شود که تشکیل روابط سالم و امن با دیگران چالش‌برانگیز باشد.

افرادی که ترس از ترک شدن دارند اغلب رفتارهای مختلفی را نشان می‌دهند، هرچند برخی از این رفتارها ممکن است برجسته‌تر از دیگران باشند. این علائم عبارتند از:

1. تکرار روابط اشتباه:
   • این افراد ممکن است درگیر روابط سطحی و کوتاه‌مدت زیادی شوند. آن‌ها ممکن است از صمیمیت بترسند و قبل از اینکه همسرشان رابطه را ترک کند، خودشان رابطه را پایان دهند. این رفتار به آن‌ها کمک می‌کند تا از درد احتمالی ترک شدن با پایان دادن به رابطه جلوگیری کنند.
2. خراب کردن روابط:
   • برخی از افرادی که ترس از ترک شدن دارند ممکن است رفتارهای غیرمنطقی نشان دهند تا از روابط خارج شوند. به عنوان مثال، ممکن است آگاهانه شریک زندگی خود را از خود دور کنند تا اگر شریک زندگی آن‌ها را ترک کند احساس ناراحتی نکنند.
3. چسبیدن به روابط ناسالم:
   • برخی از افرادی که ترس از ترک شدن ممکن است به خاطر ترس خود در روابطی که تمایلی به ادامه‌ی آن ندارند باقی بمانند. زیرا ترس از تنها ماندن قوی‌تر از تمایل به ترک رابطه است.
4. نیاز به اطمینان مداوم:
   • برخی دیگر ممکن است به طور مداوم از شریک زندگی خود درباره‌ی ماندن یا رفتن و دوست داشته شدن سؤال بپرسند. آن‌ها ممکن است به طور مرتب از دوستان یا شرکای خود بخواهند که اظهارات گسترده‌ای مانند “همیشه اینجا خواهم بود” بکنند. اما آن‌ها حرف آن‌ها را باور نمی‌کنند.

شکل‌گیری ترس از ترک شدن

علل ترس از ترک شدن پیچیده است. برای برخی افراد، یک رویداد منفی زندگی این ترس را به وجود آورده است. برای دیگران، ممکن است ترکیبی از عوامل باشد

عواملی خطر

۱. غفلت

افرادی که مورد غفلت، سوءاستفاده یا ترک شدن قرار گرفته‌اند، به ویژه در دوران کودکی، بیشتر احتمال دارد دچار ترس از ترک شدن شوند. همچنین، بزرگسالانی که در کودکی مورد غفلت قرار گرفته‌اند، بیشتر احتمال دارد که این رفتارها را با فرزندان خود تکرار کنند.

۲. استرس

سطوح بالای استرس ممکن است اضطراب‌های طبیعی را تشدید کند. این وضعیت می‌تواند ترس‌ها را بدتر کرده و به ایجاد اضطراب‌های جدید منجر شود.

۳. رویدادهای تروماتیک

افرادی که تجربه آسیب‌دیدگی یا مرگ دارند، یا قربانی جنایت بوده‌اند، بیشتر احتمال دارد دچار این مشکلات شوند.

علل مشکلات ناشی از ترک شدن

رشد سالم انسان نیاز به اطمینان از تأمین نیازهای جسمی و عاطفی دارد. در دوران کودکی، این اطمینان از والدین حاصل می‌شود. در دوران بزرگسالی، این اطمینان می‌تواند از روابط شخصی و عاشقانه حاصل شود.

رویدادهایی می‌توانند در هر سنی این اطمینان را مختل کنند و ترس از ترک شدن را ایجاد کنند. این رویدادها شامل موارد زیر می‌شوند:

۱. مرگ:

مرگ طبیعی است، اما این امر از تروماتیک بودن آن نمی‌کاهد. از دست دادن ناگهانی یک عزیز می‌تواند خلأ عاطفی ایجاد کند که می‌تواند با ترس پر شود.

۲. سوءاستفاده:

سوءاستفاده جسمی و جنسی، همراه با سایر انواع بدرفتاری، می‌تواند مشکلات روحی و روانی مداومی ایجاد کند که شامل ترس از ترک شدن نیز می‌شود.

۳. فقر:

اگر نیازهای اساسی برآورده نشود، می‌تواند به ذهنیت کمبود (ترس از فقیر شدن) منجر شود. این ممکن است منجر به ترس از محدود بودن منابع عاطفی مانند عشق، توجه و دوستی نیز شود.

۴. از دست دادن رابطه:

طلاق، مرگ، خیانت — همه این‌ها اتفاق می‌افتند. برای برخی افراد، پایان یک رابطه می‌تواند بسیار دردناک باشد و به ترس‌های مداومی مانند ترس از ترک شدن منجر شود.

تشخیص ترس از ترک شدن

ترس از ترک شدن یک علامت است نه یک تشخیص. به همین دلیل، روان‌شناسان آن را به عنوان اختلال روانی تشخیص نمی‌دهند. با این حال، آن‌ها ممکن است ترس از ترک شدن را به عنوان بخشی از یک الگوی وسیع‌تر یا به عنوان یک علامت که می‌تواند نشان‌دهنده یک اختلال روانی باشد شناسایی کنند.

برای تشخیص ترس از ترک شدن، اول از همه باید تاریخچه‌ی دوران کودکی فرد مورد بررسی قرار گیرد و موضوعات مربوط به مرگ والدین، غیبت آن‌ها، بی‌ثباتی خانواده و احتمال انواع بدرفتاری‌ها ارزیابی شود.

درمان ترس از ترک شدن

برای درمان ترس از ترک شدن، راه‌های مختلفی پیش روی شما قرار دارد که مهم‌ترین آن‌ها شامل روان‌درمانی و مراقبت از خود می‌شود.

رواندرمانی

به دنبال کمک یک متخصص سلامت روان مانند درمانگر یا مشاور باشید. آن‌ها می‌توانند به شما کمک کنند تا بر ترس‌های ناشی از ترک شدن غلبه کنید. همچنین با شما کمک می‌کنند تا بفهمید که ترس از ترک شدن کجا نشأت می‌گیرد و وقتی احساس می‌کنید این ترس در حال افزایش است، چه کاری می‌توانید انجام دهید.

طرحواره‌درمانی یکی از درمان‌هایی است که برای درمان ترس از ترک شدن یا طرحواره رهاشدگی بسیار مناسب است و پژوهش‌ها اثربخشی آن را نشان داده‌اند.

مراقبت از خود

افرادی که با مشکلات ناشی از ترک شدن مواجه هستند، ممکن است از خودمراقبتی بهره‌مند شوند. اطمینان از برآورده شدن نیازهای عاطفی مهم است، چه در دوستی‌ها و چه در روابط. به این ترتیب، شما می‌توانید بهتر برای شریک، دوست، یا فرزند خود مراقبت و حمایت کنید.

حمایت از فرد با مسائل ترک شدن

حمایت از فردی که از ترس ترک شدن رنج می‌برد می‌تواند چالش‌برانگیز باشد. آنها ممکن است تلاش برای گفتگو در مورد مشکل را به عنوان انتقاد تلقی کنند یا نگران شوند که این به معنای ترک شدن توسط شریک زندگی‌شان است. به همین دلیل، مهم است که با صبر و همدلی به این مکالمات نزدیک شوید.

مدیریت ترس از ترک شدن

افرادی که با مسائل ترک شدن مواجه هستند باید به طور منظم احساسات خود را مدیریت کنند تا از سلامت روانی خود و روابطشان اطمینان حاصل کنند. برخی مراحل ممکن است شامل:

• تمرین شناسایی افکار اضطرابی یا انتقاد از خود
• مقابله با این افکار از طریق شفقت به خود
• انجام مراقبت از خود با خواب کافی، نوشیدن آب کافی و کاهش استرس‌های غیرضروری
• ساختن یک شبکه حمایتی قوی با دوستان و خانواده
• انجام فعالیت‌هایی که به افزایش اعتماد به نفس کمک می‌کنند

چه زمانی باید کمک خواست؟

هر کسی که احساس می‌کند مسائل ترک شدن به طور منفی بر سلامت روانی یا روابطش تأثیر می‌گذارد، می‌تواند از حمایت یک درمانگر بهره‌مند شود. این ممکن است شامل درمان فردی، درمان زوجین یا درمان خانوادگی باشد. افرادی که دارای سابقه تروما یا از دست دادن هستند نیز ممکن است بخواهند با یک متخصص سلامت روان صحبت کنند تا این مسائل را مورد بررسی قرار دهند.